W
procesie tworzenia kimona uczestniczy wielu specjalistów, których
rzemiosło jest obecne dziedzictwem artystycznym dawnych mistrzów. Należą
do nich projektanci wzorów, tkacze, osoby zajmujące się malowaniem i
farbowaniem materiałów. Wielu z nich uzyskało zaszczytny tytuł Ningen
Kokuhō, czyli tytuł Żywego Skarbu Narodowego.
Rodzaje tkanin
Na
przełomie IV i V wieku używano włókien wistarii, morwy lub konopi zanim
do Japonii dotarł jedwab. Obecnie oprócz jedwabiu kimona można
wykonywać z różnego rodzaju: bawełna, len, wełna. Kimona bawełniane i
lniane noszone są na co dzień latem. Zimą używane są wełniane. Tkaniny
na kimona mogą być farbowane i/lub malowane po utkaniu (some) oraz
utkane z odpowiednio ufarbowanych nici (ori).
A zatem jak
widzicie kimono jest złożonym efektem zastosowania wielu technik
farbiarskich, malarskich i tkackich od pokoleń kontynuowanych przez
artystów i rzemieślników.
Some, czyli farbowanie i malowanie tkanin - techniki:
- Jedną z najbardziej znanych technik malowania jest kyōyuzen
- została opracowana w Kyoto pod koniec XVII wieku, gdzie mieszkał i
pracował Miyazaki Yuzen. Proces wytwarzania tą techniką można obejrzeć w
Centrum Tkanin Yuzen w Kyoto.. Technika ta służy do wytwarzania tkanin
zwanych tegaki yuzen. Polega on na ręcznym nakładaniu różnymi pędzlami
wzoru i tła.
* Tkaniny zwane kaga yuzen produkowane są w ten sam sposób jak tegaki yuzen
i wytwarzane są od XVII wieku. Ich nazwa pochodziod miejca produkcji -
miasta Kaga w prefekturze Ishikawa na głównej wyspie Honshu. Tkaniny te
są ozdabiane tradycyjnymi wzorami i motywami.
- Inna technika zdobienia nosi nazwę katazome
- malowanie za pomocą szablonów (kata), co pozwala na powielanie w
dowolnych ilościach nawet najbardziej skomplikowanych wzorów.
* Od okresu Edo za pomocą szablonów zaczęto pokrywać materiał bardzo drobnym deseniem zwanym komonzome - do jej zdobienia używa się jednego koloru.
*
Szablonami posługiwano się też w drugiej połowie XIX i na początku XX
wieku i stworzono w tym też czasie nową technikę - katayuzen, od której
pochodzi też nazwa samej tkaniny.
- Jedną z najstarszych technik z wykorzystaniem szablonów jest rōketsuzome,
czyli farbowanie z użyciem wosku. Technika powstała w Indiach, skąd
przez Chiny dotarła do Japonii (rozkwit około połowy VI do VIII wieku.)
Tkanina posiada taką samą nazwę.
- Do jeszcze innych zaliczymy shibori,
która była znana już od VIII wieku. Świadczą o tym materiały zachowane w
skarbcu Shōsōin znajdującego się w Narze. Tkanina posiada taką samą
nazwę.
Ori, czyli tkanie materiału
Materiał
na kimono może być utkany z wcześniej pofarbowanych nici. Dziś proces
tkania jest ułatwiony dzięki nowoczesnej technologii, lecz najdroższe
materiały są wciąż wykonywane ręcznie.
Najbardziej znane są tkaniny nishijin ori pochodzące
z czasów wojny domowej Onin (1467-1477). Sztuka ta była popularna
dzięki wsparciu dworu cesarskiego oraz wielkich wojowników. Do innych
zaliczymy m.in. oshima tsumugi (tsumugi znaczy ręcznie tkany surowy jedwab), yuki tsumugi, meishi, kihachijo, jofu czy też echigo jofu.
Na
zakończenie dodam, że dzięki wielkiemu kunsztowi wielu ludzi, możemy
podziwiać te piękne kimona. Wiedźcie, że nigdy nie spotkacie
identycznego kimona z tymi samymi wzorami - każdy jest unikatem.
I tym optymistycznym akcentem zakończyliśmy serie o narodowym ubiorze Japonii.
ps. Jeślibyście chcieli poznać jak wyglądają poszczególne techniki w praktyce to piszcie.
Matta ne
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz