Zen i buddyzm japoński

Dwa zagadnienia religijne istniejące obok shinto:

- Zen – nurt buddyzmu, który w pełni rozwiniętą formę uzyskał w Chinach, skąd przedostał się do Korei, Wietnamu i Japonii. Wywodzi się z rodziny buddyzmu mahajany, ale na przestrzeni wieków nabrał wyrazistego indywidualnego stylu, pełnego minimalizmu i zamierzonych paradoksów.

Podstawową praktyką w tej szkole jest praktyka medytacyjna zwana zazen (dosł. siedzący zen), której istotą jest poznanie swojej prawdziwej natury, "osiągnięcie" stanu buddy.

Zen w zależności od koncepcji określania celu metody oraz jej istoty, rozumiane jest jako religia, lub jest potępiane rozumienie zen jako religii. Potocznie określa się zen jako religię w rozumieniu odłamu buddyzmu, który postrzegany całościowo może zawierać w sobie w różnych kulturach cechy religii. Dopiero w XX wieku na Zachodzie część zwolenników zaczęła traktować zen jako czystą filozofię, drogę życia, w której wiara jest nieistotna. Według nich można "mieć zen bez buddyzmu". Takie rozumienie zen odbiega od oryginalnego wzoru i nie jest popierane przez większość wyznawców w krajach, w których zen powstał. Dla nich jest to zubożenie zen, wykrawanie tylko jednej części (medytacji) z Ośmiorakiej Ścieżki.

W Japonii obecnie istnieją trzy szkoły – wspomniane już sōtō założona przez wielkiego mistrza Dogena i rinzai, założony przez Eisai`a oraz utworzona w XVII wieku przez chińskiego mnicha szkoła ōbaku.

Niektórzy współcześni japońscy nauczyciele zen, tacy jak Daiun Harada, czy Shunryū Suzuki krytykują japoński zen jako sformalizowany system pustych rytuałów, z niewielką liczbą ludzi faktycznie osiągających oświecenie. Niemal wszystkie japońskie świątynie zen stały się według nich po prostu rodzinnymi firmami, przekazywanymi z ojca na syna, a funkcja mistrza zen sprowadziła się do odprawiania ceremonii pogrzebowych.

- Buddyzm japoński - został sprowadzony do Japonii w VI w. n.e. przez Koreańczyków, spotkał się z dobrym przyjęciem ze strony japońskiej klasy panującej, dostrzegający w nim czynnik stabilizujący kraj, pogrążony wówczas przez walki klanowe. Przez następne pięć wieków był zastrzeżony głównie dla arystokracji i cieszył się wzrastającym królewskim patronatem.W owym czasie dominujące byłe sekty buddyjskie ( np tendai) opierające swe założenia na chińskiej mahajany, opartej na indyjskiej tradycji.

ja ne