16 wrz 2012

Japońskie postacie różnego rodzaju cz.1


Mitologia japońska posiada różnego rodzaju postacie - nie tylko bogów, duchy czy też demony - lecz również zaliczymy do nich stwory, gobliny etc., które potrafiły tak szkodzić, jak i pomagać - a oto i one:

- Kameowa - Życzliwy dla ludzi goblin w postaci popękanego słoika sake posiadający twarz i owłosione odnóża. Kameową stawały się stare słoje, o które dbali właściciele. Po wielu latach nieużytkowania przedmiot ów wchłaniał magię nieba i ziemi stając się właśnie tym dziwacznym stworkiem. Posiadał on także niezwykłą umiejętność - produkowanie w sobie nieskończonych ilości sake i ryżu. Taki magiczny słoiczek to ja bym mogła mieć...

- Kami-kiri - Dziwne stworki zamieszkujące góry, które znane były z tego, że napadały na ludzi, pragnąć obciąć im włosy. Czasem zakradały się do łaźni i tam obcinały nieświadomym ofiarom włosy. Według podań najbardziej narażonymi na ich ataki były dziewki służebne obsługujące łaźnię. Inną cechą, z której znane były te stworzenia było atakowanie ludzi, którzy zamierzali poślubić przebywające w ludzkiej postaci youkai, by uniemożliwić zawarcie niewłaściwego związku.

- Kashambo - Kappy w postaci małego, siedmioletniego dziecka ubranego w podróżne szaty i z głową kształtem przypominającą makówkę. W tej postaci wędrowały po górach, choć czasem zamieszkiwały jakieś gospodarstwo. Z początku niegroźne, lecz z czasem zaczynały płatać rozmaite figle, takie jak płoszenie koni, lub za pomocą swojej śliny psuły krowie mleko.

- Konoha-tengu - Jest to jeszcze młody tengu, znajdujący się na najniższym szczeblu hierarchii tych istot. Konoha tengu żyją w stadach, z wyglądu przypominają duże ptaki o rozpiętości skrzydeł do 2 metrów. Żerują najczęściej nocą łowiąc ryby z pobliskich strumieni.

- Nue - Stworzenie, które bywa opisywane dwojako. Najczęściej jednak opisywane są jako istoty z głową małpy, ciałem psa lub szopa, kończynami tygrysa i ogonem węża, a głos jaki wydają z siebie podobny jest do głosu górskiego drozda. Ze względu zapewne na brzmienie jego głosu druga wersja dodaje jego wyglądowi bardziej ptasie przymioty. Nue często lubiły zagnieżdżać się nad dachem czyjegoś domostwa w postaci czarnej chmury i zsyłać na człowieka koszmary, a także choroby.

- Otoroshi -  Jedne wersje mówią o nim jako o długowłosym olbrzymie o twarzy ogra, który czatuje w wysoko usytuowanych miejscach na swoje ofiary. Gdy do miejsca, w którym przebywa Otoroshi  zbliży się jakiś wędrowiec, ten  znienacka zeskakuje na niego i go zabija.
Drugie wersje mówią o Otoroshim jako istocie strzegącej bram świątyń. Kiedy bezbożna osoba albo niegrzeczne dziecko przechodzi, planując psotę, Otoroshi pojawia się, by ich ukarać.

- Shijojo - morskie stworki o  ognistorudych włosach. Prowadzą dość swawolny tryb życia, bowiem przepełniony wieczną zabawą. W stosunku do ludzi są neutralne, a nawet obojętne.

- Sune-kosuri - Są to niewielkie stworzenia z wyglądu przypominające małego psa lub też kota. Opowieści o nich pochodzą z prefektury Okayama. Według nich ludzie przemierzając w pośpiechu pola lub lasy podczas deszczowych nocy czuli, jak coś podobnego do małego futrzanego zwierzęcia ocierało się o ich łydki albo okręcało wokół ich kostek. Rzadko można było wtedy zobaczyć te stworzenia, ale ci którzy je widzieli, porównywali ich do małych piesków lub kotków. Do dziś mawia się do ludzi chcących gdzieś zdążyć w pośpiechu, by zbytnio nie spieszyli się bo  sune-kosuri zjawi się  i ich przewróci. Jak widać nie były źle nastawione do ludzi, choć uwielbiały im dokuczać i psocić.

- Te-naga & Ashi-naga - czyli ludzie, z nadzwyczajnie długimi rękami i ashi-naga, czyli ludzie z niezwykle długimi nogami. Według legend  żyli w ich własnych krajach gdzieś za morzem. Sądzono, że oba gatunki olbrzymów ustawiały się parami (żyli w swego rodzaju symbiozie):  te-naga przesiadywały na ramionach ashi-naga. W tym układzie spędzali większość życia razem wykonując wspólnie niemal wszystkie czynności. Pojawienie się tych stworzeń mogło też być omenem zmiany w pogodzie.

- Tenjo-name - Psotne stworzenia, które  zamieszkiwały domostwa. Były bardzo wysokie i posiadały długie języki, co pozwalało im napłatanie psot z których były przede wszystkim znane: lizanie brudnym językiem sufitów na których później powstawały brudne plamy. Czasem były także pożyteczne (jeśli zostały do tego zmuszone) by wylizywać pajęczyny z najtrudniej usytuowanych zakamarków. Taki darmowy czyściciel.

- Abura-sumashi - Goblin pijacy olej, którego skóra wyglądem przypomina starego pomarszczonego kartofla, a i jego głowa i tułów przypominają dwie zrośnięte bulwy tego warzywa. Nie wiem w jakim celu narodził się on na ziemi, ale to szczegół.

- Aka-name – Nieduży stworek z baaaardzo długim językiem. Mieszka w opuszczonych domach i łaźniach, a jego zajęciem jest ”zlizywanie” brudu z przedmiotów codziennego użytku, najczęściej z wanien.

- Ama-no-zako – Kobieta Tengu. Bardzo wytrzymały i potrafiący latać tysiące mil. Posiadał bardzo silne kły, a jego układ trawienny był tak zbudowany, że potrafił przeżuwać i trawić stal. Przedstawia się je groteskowo jako kobiety o zwierzęcych głowach oraz długich uszach, nosach i kłach.

- Ashi-magari – Stworzenia podobne do szopów, aktywne nocą i bardzo psotne. Lubują się w dokuczaniu ludziom. Nocą wśród ciemnych pól i lasów czekają, aż ktoś znajdzie się blisko ich kryjówki, a gdy nieszczęsna ofiara wchodzi w zasięg ich ogonów, one oplatają nimi nogi wędrowca, a ten się wywraca.

- Hebi - Po prostu węże. W przeciwieństwie do kultury europejskiej w kulturze azjatyckiej węże z reguły postrzegane są jako istoty dobre. To właśnie one dały początek wierzeniom o  smokach, a zdarzało się, iż zamiennie były ze sobą utożsamiane. Istnieją jednak opowieści o demonicznych wężach - Hebi, które pod kobiecą postacią sieją ogromne zniszczenie.

- Itsumade - Ogromna, latająca chimera (według legend o rozpiętości skrzydeł ok. 5 metrów). Ma ludzką twarz, ciało ptaka i część węża, oraz ostre jak sztylety pazury. Według miejscowej legendy z 1334 roku pojawiła się z nieba podczas obchodów lokalnych świąt. Świadkowie zjawiska zeznawali, że widzieli jak istota ta oddychała ogniem, a z jej ust dało się posłyszeć słowa: "Jak długo jeszcze? Jak długo jeszcze będę zaniedbywany?". Te słowa jak i podobieństwo twarzy do ludzkiej sugerowały niektórym ludziom, że istoty te zrodziły się z dusz ludzi, którzy zmarli z głodu, bądź z wielką goryczą w swym sercu, która nie pozwoliła im odejść w zaświaty. Chimery znane są na całym świecie, jednak w każdej mitologii różnią się między sobą.

- Jikininki – Inaczej po prostu Zombie. Zjadają ciała zmarłych, które najpierw rozszarpują długimi szponami. Jedynym sposobem by przepędzić Jikininki jest modlitwa duchownego, za duszę która stała się owym upiorem. Dusze takie zażycia grzeszą egoizmem, pychą i chciwością. Także jeśli znajdujecie w swoim zachowaniu zalążki takich cech, lepiej szybko je zmieńcie, żebyście po śmierci nie stali się Jikininki...

- Tennyo (tenniny) - pisząc o wiłach wspomniałabym o pokrewnym im kulturowo-japońskich i chińskich niebiankach. W Japonii nazywane są one właśnie tak (ich chińskie odpowiedniczki praktycznie niczym od nich nie odbiegają: ani wyglądem, ani pełnioną funkcją J). Są to nieśmiertelne dziewczęta przepięknej urody, odziane w zwiewne szaty i unoszące się w przestworzach. Często towarzysza bogini Benten (najpiękniejszej z bogiń; opiekunki sztuki i miłości). Istotom tym towarzyszą często cudowna muzyka i zapachy. Często zdarzało się iż brały kąpiele w rzekach bądź jeziorach, pozostawiając na brzegach swoje szaty. Młodzieniec, który je znalazł, mógł je zabrać i schować, a ich właścicielkę wziąć sobie za żonę. Często małżeństwo takiej pary było szczęśliwe i doczekiwało się owoców swego związku- dzieci, jednak nie było trwałe. Kiedy Tennyo znalazła swoje szaty lub stęskniona dawnego życia prosiła męża o i ich oddanie- odchodziła na zawsze. Niektóre wersje podają, że zabierała ze sobą i dzieci. Jest też interesująca legenda, która opowiada o pięciu tennyo, które specjalnie dla cesarza Temmmu wykonały swój słynny taniec. Na tę pamiątkę wybierano co jakiś czas pięć najpiękniejszych szlachcianek, które odtwarzały go przed cesarzem (aż do VII wieku).

- Yama-inu - Dawno temu było wiele wilków w Japonii. Jednak wiele gatunków zostało wytępionych, a te okazy które można dziś napotkać są nielicznym świadectwem licznego występowania tych stworzeń na wyspach japońskich. W ludowej kulturze tego narodu wilk został uhonorowany dość szczególnym mianem ducha gór zwanego yama-inu („dziki pies gór”), a i sama nazwa „wilk” w języku japońskim wyraża szacunek dla tych stworzeń- okami  jest bowiem jest homonimem dla określenia "wielkiego boga".  Wiele wsi i mniejszych miejscowości usytuowanych w górach ma w swojej nazwie człon związany w wilkami. Przypisywano im widzenie rzeczy ukrytych, a także niezwykłą zdolność ukrycia się nawet za pojedynczym źdźbłem trzciny. Zabicie wilka miało sprowadzić wielkie nieszczęście, będące następstwem gniewu duchów gór.

Yama-inu można napotkać na górskich pustkowiach i mówi się, że w zależności od tego jakim człowiek jest takiż sam będzie stosunek tej istoty wobec niego. Jeśli człowiek jest zły yama-inu rozszarpie go na kawałki, dobrego człowieka zaś bezpiecznie przeprowadzi bezpiecznie przez najtrudniejsze trakty i doprowadzi do celu (mówi się wtedy na niego: „okuri inu”) . W zamian oczekuje tylko dobrego posiłku- warto mu w ten sposób podziękować bowiem widząc, że człowiek jest mu wdzięczny może okazać swą pomoc następnym razem.

- Senninowie - dokładne tłumaczenie ich nazwy to „ludzie gór”. Senninowie są nieśmiertelnymi mędrcami, którzy w samotności poznają wszystkie sekrety natury. Dzięki temu posiadają nadprzyrodzone moce takie jak podporządkowanie sobie: zwierząt, żywiołów i martwych przedmiotów; oraz możliwość latania. Tak jak wspomniałam, żyją w samotności, ale czasem spotykają się na wspólnych medytacjach, lub umilić czas: muzyką i poematami-zdarza się to jednak niezwykle rzadko. Zdarza się także, że któryś z nich od czasu zejdzie na dół podejrzeć to co się dzieje na dole. Jest legenda mówiąca o jednymi z nich, który przelatując nad ziemią dostrzegł piękną dziewczynę. Kiedy ją spostrzegł, akurat prała, a najbardziej urzekły go jej białe, zgrabne stopy( każdy kto choć trochę zna kulturę japońską wie jakie spaczenie mają mieszkańcy tego kraju na punkcie stóp :P) Zakochany w niej spadł na ziemię i do końca swych dni żył szczęśliwie u jej boku. Stad wniosek, że mędrcy ci mogą się wiązać z śmiertelniczkami. Jednak wtedy tracą swą moc i nieśmiertelność- stając się zwykłymi śmiertelnikami. Niestety- tak jak opowiada zakończenie legendy nie żyją zbyt długo (może kilka lat).

- Konaki-jiji - Jest to stwór w zamieszkujący górskie przełęcze, kryjący się zazwyczaj w górskich wnękach. Tam pod postacią dziecka płacze, oczekując, aż któryś z wędrowców go odnajdzie i weźmie na ręce. Gdy to się stanie Konaki-jiji przemienia się w swoją prawdziwą postać czyli 188-376 kilogramowego starca, który zagniata nieszczęśnika.

- Yama-oroshi - Jest to stwór czający się we wnękach górskich przełęczy posiadający oddech o olbrzymiej, nadludzkiej sile tworzący się w potężne wiry. Jedna z legend o tych stworzeniach opowiada o zbłąkanym wędrowcu, który szukał schronienia w rozlatującej się, starej chacie. Okazało się, że zamieszkuje ją właśnie yama-oroshi. Stwór  wytłumaczył wędrowcowi by nie obawiał się go i zaoferował mu swoją pomoc- pomógł mu wrócić do wioski niesionym na jego oddechu, który nie wyrządził mu krzywdy. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz