Lekcje języka japońskiego: Czasowniki cz.2

 Konnichiwa,
Dziś kolejna porcja z gramatyki japońskiej.

1. Formy uprzejme i formy neutralne
a) w zależności od stopnia uprzejmości wypowiedzi uzywa się różnych form czasowników.
- w wypowiedziach uprzejmych do tematu dodaje się końcówkę "-masu" - czas teraźniejszy o przyszły
- natomiast w formach neutralnych używa się "form słownikowych", czyli takich pozbawionych wszelkich końcówek.

np. czas. "czytać" - styl uprzejmy to: yomimasu, styl neutralny yomu

b) kiedy czasowniki pełnią funkcję przydawek rzeczowników, występują wtedy w formie neutralnej

np. kore-kara yomu hon - książka, która będę teraz czytać.

2. Forma przecząca - negacja

1. Aby zmienić "formę -masu" na przeczącą, należy zmienić końcówkę na "-masen"

 np. Ikimasu - ikimasen (idę - nie idę)

2. Aby zmienić formę neutralna na przeczącą, należy:

a) w czas. typu I:
- zmienić końcowe -u, na -anai  np iku - ikanai - czas. iść
- w przypadku czas. zakończonych na -au, -iu, -uu, -ou, końcowe -u, zmieniamy na -wanai
                              np. iu - iwanai - czas. mówić
- w przypadku czas. zakończonych na -tsu, zmieniamy na -tanai
                              np. matsu - matanai - czas. czekać

b) czas. typu II:
- zmienia się końcowe -ru na -nai
                    np. taberu-tabenai - czas. jeść

c) w czas. typu III:
- końcowe -ru, zmienia się na -anai
                      np. suru-shinai - czas. robić

d) forma przecząca (neutralna) czasownika aru - nai 

3. "Forma te"

a) czasowniki w "formie te" (lub -de) używane są w połączeniu z innymi czasownikami.
np. Kaite imasu.

b) używany do łączenia zdań:
np. Onaka-ga uite, hatarakemasen. - Jestem głodny i nie mogę pracować.

c) "formę -te" tworzy się następującą"
* czas. typu I - formy słownikowe:
-u na -tte   -   kau  -   katte (kupować)
-tsu na -tte   -   matsu   -  matte (czekać)
-ru na -tte   -   agaru   -   agatte (podnosić się)
-su na -shite   -   hanasu   -   hanashite (mówić)
-ku na -ite   -   kiku   -   kitte (słuchać)
-gu na -ide   - isogu   -   isoide (śpieszyć się)
-bu na -nde   -   yobu   -   yonde (wołać)
-mu na -nde   -   yomu   -   yonde (czytać)
-nu na -nde   - shinu   -   shinde (umierać)
wyjątek    - iku   -   itte

* czas. ty[u II: końcowe -ru, zmienia się na -te np. miru -  mite (patrzeć)

* czas. typu III: w "kudasaru" z -ru na - tte (kudasaru-kudasatte)
                       w "kuru" jest to "kita"
                       w "suru" jest to "shite.

4. "Forma ta"
- czasowniki w "formie ta" (lub -da) używamy w znaczeniu:
a) czynności w czasie przeszłym np furimashita - padało
b) czynności zakończonej (czas przeszły dokonany) np itta - poszedłem

- by zmienić czasownik w "formie -masu" na "formę -ta", należy zmienić końcówkę -masu na mashita, a -masen na -masen deshita.
np ikimasu - ikimashita
     ikimasen - ikimasen deshita

- by zmienić czasowniki w formie neutralnej na "formę -ta", zmieniamy wtedy końcówkę -e "formy -te" na -a
np. iku-itte-itta

- by zmienić czasowniki w formie neutralnej na "formę -ta", zmienia się wtedy końcówkę -nai na -nakatta 
np. iku - ikanai - ikanakatta

i dziś to tyle ;)
ja ne