Tak jak w poprzedniej części ( która to uciekła gdzieś w odmętach bloga zapomniana) przetoczyłam cos podobnego do wstępu tak teraz ciąg dalszy. Miłego czytania. Mam nadzieje, ze nie zanudzam, lecz dzięki tej serii poznaliście skąd zaczerpnęłam nazwę "kagura" na tytuł bloga ^^.
Wszystkie cztery - kagura, gigaku, sarugaku i bugaku, łączy całkowity brak słowa jako elementu samodzielnego, niezależnie istniejącego w przedstawieniu, czy też dominującej roli elementów choreograficznych. Podczas gdy w kagura istniał chór, w gigaku zaobserwować można było początki elementu dramatycznego. W kagura i bugaku pojawiają się: scena, orkiestra i nawet rekwizyty, będące ważnym elementem akcesoriów przedstawiania teatralnego. Później dodano maski a także słowo mówione jako główny element przedstawień. Samo sarugaku przekształca się w no i trwa do dziś.
Przedstawienia kagura i bugaku zachowały się do współczesności, prawie nie zmieniając swego pierwotnego charakteru i dzięki temu uznawane są jak relikt japońskiej sceny i jako święta relikwie dworu cesarskiego i najstarszych buddyjskich i shintoistycznych świątyń.
Tego rodzaju przedstawienia odbywają się rzadko - zwykle są łączone z wyjątkowymi wydarzeniami i to za zezwoleniem Kościoła buddyjskiego. Przedstawienia gigaku, jak już wspomniałam, istniały krótko i zakończyły w końcu VIII lub na początku IX wieku. Podczas gdy kagura i bugaku Kościół przechował w nie zmienionej postaci jako część obrzędu religijnego, w wypadku gigaku nie był nim zainteresowany.
Elementy gigaku przeniknęły do teatru no, a później pojawić się na scenie kabuki. Maski-postacie gigaku zachowały się w składzie procesji odbywającej się podczas świętej ceremonii Giodo (neri-kujo). Na jej czele zawsze krocza dwie maski: Tengu i Sisi-Lew. Jednakże sam teatr to nie wszystko. Obok niej istniała muzyka, odgrywajaca w choreografii czołowa rolę. Jeśli jednak w teatrze no istnieje ścisły związek między śpiewem a akompaniowaniem, to w starym teatrze istniał taki sam ścisły związek choreografii z muzyka instrumentalna, przejawiającej się w formie współgry obu elementów. W czasach najdawniejszych niemożliwe było wydzielenie specyficznej teatralnej muzyki. Dlatego tez, w tym celu jest niezbędne zapoznanie się z historia i teoria muzyki w tymże okresie.
Początki muzyki ludowej wiążą się ze starymi śpiewami-zaklinaniami typu norito. Różnego rodzaju opisy można zobaczyć m.in. w Kojiki i in. a także z ustnych przekazów, zawartych w japońskich pieśniach ludowych, istniejących do dzisiaj. Obok nich były także instrumenty muzyczne, które bardzo dużo "mówią" o dawnej muzyce. Najstarsze instrumenty japońskie i niejapońskiego pochodzenia przechowywane są w skarbcu Shoshoin, niektóre z nich maja wartość religijna. Ale o tym bliżej będzie w serii o instrumentach muzycznych tradycyjnej Japonii.
Japońska orkiestra dworska powstała na wzór nadworskiej orkiestry Cz1ang-anu. Według źródeł chińskich, orkiestra pałacowa liczyła w epoce Tang ponad 500 instrumentów: 120 typu harfy, 180 szarpanych typu lutni, 40 fletów, 200 organków ustnych, 20 oboi, rozmaite bębny, dzwony i gongi - wśród których najstarsze gongi kamienne. Do VII i początku VIII w. odnosi się powstanie japońskiego systemu teatralno-muzycznego. Początkowo istniał podziała na:- chiński ("styl" południowochiński -gogaku i Tangów -togaku)- koreański (sankangaku)- i japoński (wagaku). Muzykantów gogaku (nauczycieli i uczniów) było 42, muzykantów stylu togaku - 144, sangangaku - 72 a wagaku 250.
Muzyka instrumentalna stylu chińskiego i częściowo koreańskiego stworzyła gagaku (muzykę uroczysta) W VII-VIII w. gagaku wykonuje się podczas licznych obrzędów w świątyniach buddyjskich i podczas ceremonii dworskich. Bardzo szybko włączono do niej odrębne wokalne numery wagaku o określonym systemie harmonicznym.
W skład zespołu gagaku wchodzili śpiewacy, tancerze i muzykanci. Do tego stylu należała także muzyka saibagaku, stworzona na podstawie saibara. Przedstawienia gagaku nazwano bugaku. Podczas tych przedstawień nie wchodziły instrumenty strunowe, ponieważ sposób gry naruszał zasady tańca. Dlatego tez orkiestra bugaku składała się tylko z instrumentów dętych i perkusyjnych. Każda grupa instrumentów miała onda (koncertmistrza), który wkraczał ze swoim instrumentem na początku występu, po czym do niego przyłączali się pozostali muzykanci z jego grupy. Nad wszystkimi ondo znajdował się chioro.
W końcu VIII w. w występie gagaku brało udział do 100 i więcej muzyków. Solistów wybierano z przedstawicieli arystokracji, gdyż muzyka rytualna grała tutaj ważna rolę i stad się wziął mit o śpiewaku Hichiriki (nie mylić tutaj instrumentu), który zmusił bogów do zmiany wyroku. W chińskiej kulturze mit został później przekształcony jako mit o pochodzeniu muzyki. Od Chińczyków przejęto i przetworzono system muzyczny lu, gdzie skala dźwięków składała się z 12 stopni, tworzących łańcuch wstępujących cykli kwintowych oraz rozwinięta w wokalno-chóralnej muzyki gagaku-saibagaku. Przejmując chiński system muzyczny japońska teoria muzyki rytualnej gagaku nie ograniczała się tylko do chińskich skal dźwiękowych.
W procesie kształtowania i rozwoju rodzimego systemu muzycznego, muzykanci japońscy dążyli do połączenia z tradycyjnymi formami kultury japońskiej. Muzyka rytualna gagaku oprócz muzyki stworzonej na wzór chiński, obejmowała również saibagaku - muzykę czystko japońskiego pochodzenia. Skala dźwięków powstała prawdopodobnie na długo przed epoką Nara, która zachowano do dzisiaj. Tradycyjny porządek odgrywania gagaku, zapożyczony z teorii starochińskiej, wpłynął znacząco na wykonanie saibagaku. Występowały tutaj tonacje ritsu i rio - obie odzwierciedlały rytualne parzyste przeciwieństwo nieba i ziemi, światła i cienia, tego co wysokie i niskie, męskie i żeńskie, prawe i lewe. (system ten został ostatecznie dopracowany w okresie IX-Xi w.)
Regularnie wystawiane przedstawienia gagaku odgrywały główna rolę w religijnym i świeckim życiu stolicy. W VII-IX w. wśród form muzyczno-teatralnych można wyróżnić trzy style:
- muzyka kultowa - wykonywali ja specjalnie wyszkoleni muzykanci, w większości arystokratycznego pochodzenia, którzy otrzymywali odpowiednie przygotowanie w szkole Gagaku-rio. Do nich należeli także tancerze bugaku a wszyscy wykonawcy tego stylu należeli do stanu kapłańskiego.
- muzyka świecka - wykonawcy mogli, nie musieli należeć do arystokracji. Byli tez słabiej przygotowani i, z wyjątkiem muzyków koto, nie znali nut.
- muzyka ludowa - wykonawcy należeli do różnych warstw społecznych np. ślepi pieśniarze-opowiadacze czy też niektórzy wykonawcy gigaku.
Wg źródeł muzykanci każdego stylu łączyli się w odosobnione grupy. Grupy te posiadały swego przedstawicieli, który miał prawo np. stroić strunę własnego instrumentu o oktawę niżej niż pozostali wykonawcy.
Wracając na krótko - Podczas wykonywania saibara występ rozpoczynał śpiewak-solista ze swym osobistym akompaniatorem. Do niego w odpowiednim momencie dołączali pozostali. Przykładem saibara jest Ise-no umi i Koromagae. Po saibara następuję muzyka czysto instrumentalna. Treść i nastrój instrumentalnej muzyki gagaku zachowały się po dziś dzień w swej pierwotnej formie. Forma pośrednia jest tu genre gagaku - na jego podstawie rozwijała się później świecka muzyka do tańca, potem przeszła ona do teatru no ze śpiewem i recytatywem.
Gagaku dostępne jest to dziś a sztuka jest przekazywana z pokolenia na pokolenie wśród członków kilku rodzin.
I tak o to.. kończę część druga. Jesteście pewnie świadomi iż opisałam to w pobieżny sposób. Można by tu jeszcze dopisać parę rzeczy, lecz myślę, że tyle wystarczy. Jednak kto wie - może kiedyś będzie jeszcze coś jeszcze. Zobaczymy co uda mi się zebrać.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz