Aby nadążać za duchem czasu, niektóre okiya przyjmują obcokrajowców w charakterze gejsz. Jak dotąd przyjęto kilka z nich, a poniżej znajdują się ich japońskie imiona i nazwiska (dane z 2016 roku). Możliwe, że jest ich do tej pory więcej, ale tego nie udało mi się ustalić na ten moment. Społeczność gejsz dla nieJapończyków jest trudna, bo potrzeba znać to środowisko najlepiej od podszewki.
W Kyoto nie zobaczysz (jeszcze) gejsz z zagranicy ani spoza Japonii, ponieważ nadal są one ściśle tradycyjne. Niemniej jednak wspaniale jest widzieć, że reszta Japonii powoli otwiera swoją tradycję gejsz na innych, którzy kochają tę kulturę, nawet jeśli nie są japońskiego pochodzenia!
Ale wracając do tych kórym się udało, mimo przeciwności i trudności w szukaniu znależć - oto ich lista:
- Sayuki - gejsza buntownik
Sayuki, czyli w rzeczywistości Fiona Graham pochodziła z Australii. Urodzona 16 września 1961 roku, zmarła 26 stycznia 2023 roku.
Pierwsze stopnie naukowe z psychologii i nauczania, Graham zdobyła na Uniwersytecie Keio. Ukończyła studia magisterskie w 1992 r. i doktoranckie w 2001 r. z antropologii społecznej na Uniwersytecie Oksfordzkim, skupiając się na japońskiej kulturze korporacyjnej. Pracowała jako wykładowcą studiów gejsz na uniwersytetach Keio i Waseda.
Po raz pierwszy w 400-letniej historii zawodu gejszy, cudzoziemka została dopuszczona do świata gejsz i zadebiutowała jako Sayuki 19 grudnia 2007 roku w dzielnicy Asakusa w Tokyo. Ze względu na jej wiek, wolno jej było pominąć etap praktykantki gejszy hangyoku (w Kyoto - maiko). W 2011 roku rozstała się ze Stowarzyszeniem Gejsza Asakusa i od tego czasu pracowała samodzielnie w dzielnicy Fukugawa.
****
Jej miłość do Japonii zrodziła się dość niespodziewanie - jako piętnastolatka, Fiona Graham zgłosiła się do programu wymiany szkolnej. Zasady były proste: dziewczynka z Japonii przyjeżdża na kilka miesięcy do Australii, a Fiona jedzie w jej miejsce, do Kraju Kwitnącej Wiśni. Problem polegał na tym, że pod koniec programu Fiona wcale nie chciała wracać. Była zbyt mocno zauroczona Japonią. Przez kolejnych kilka lat "Kangurzyca" chłonęła tamtejszą kulturę, studiowała nawet na prestiżowym Uniwersytecie Keio, natomiast w 2006 zgłosiła się do "Ayakusa Geisha Association"...
Żeby stać się pierwszą białą gejszą, Australijka musiała starać się dwa razy mocniej, niż Japonki. Ale udało się. Graham początkowo rozpoczęła karierę gejszy z zamiarem wyreżyserowania projektu dokumentalnego dla National Geographic Channel; jednak po ukończeniu szkolenia (podjętego w ramach kręcenia dokumentu) otrzymała pozwolenie na kontynuowanie pracy na pełen etat jako gejsza, chociaż Stowarzyszenie Geisha Asakusa twierdziło, że nie ukończyła wówczas wymaganego szkolenia.
Cały pierwszy rok szkolenia przygotowawczego na gejszę przypominał obóz pracy. Fiona musiała nauczyć się siedzieć godzinami bez ruchu w niewygodnej pozycji seiza, poznać tajniki ikebany, kaligrafii, a także obrządki towarzyszące ceremoniom np. picia herbaty. Musiała też przyswoić sobie podstawy tańca i nauczyć gry na instrumencie - Australijka wyspecjalizowała się w grze na yokobue. Ale cierpliwość się opłaciła, w 2007 Fiona była już gejszą. I to właśnie dopiero wtedy zaczęły się prawdziwe schody...
"Klienci szukający gejszy, nie szukają białej gejszy, więc musiałam starać się podwójnie, żeby mnie zauważyli i docenili", Fiona tłumaczyła na łamach "Daily Mail". Szczęśliwie, Sayuki potrafiła zjednywać sobie ludzi. Jednak, poza kolorem skóry, Australijka różniła się od innych gejsz także czymś innym - można chyba zaryzykować stwierdzenie, że dziewczyna była najbardziej wyedukowaną gejszą w 400-letniej historii tego zawodu. Oprócz posiadania dyplomu ukończenia antropologii na Oxfordzie i studiowwaniem w Uniwersytecie Keio, zrobiła też dyplom MBA. Nic więc dziwnego, że kobieta zapragnęła potraktować pasję, jako okazję do wzbogacenia się...
W listopadzie 2009 roku została wyróżniona w magazynie poświęconym modzie Marie Claire, zaś w lutym kolejnego roku - w programie The Oprah Winfrey Show.
Po czterech latach pracy w Asakusa jako gejsza, Graham złożyła wniosek o pozwolenie na przejęcie okiya prowadzonego przez jej okasan, która przechodziła na emeryturę z powodu złego stanu zdrowia; jej prośba została odrzucona z powodu jej pochodzenia jako cudzoziemki.
W lutym 2011 roku, po tym jak poproszono ją o opuszczenie społeczności gejsz w Asakusie (co zaskutkowało jej wyrzuceniem praktycznie z automatu). Według doniesień prasowych, stowarzyszenie ją usunęło, ponieważ Graham nie przestrzegała zwyczajów gejsz, nie okazywała szacunku swoim bardziej doświadczonym koleżankom po fachu, była leniwa i opieszała w doskonaleniu umiejętności gejszy oraz spędzała za wiele czasu na autopromocji swojej osoby. Stowarzyszenie ogłosiło, że dało jej możliwość bycia gejszą tylko na czas jej prac naukowych, a nie do pracy jako niezależna gejsza. Według Graham, Stowarzyszenie nie pozwoliło jej mieć własnego domu gejsza, bo nie był japonką. Przyznali również, że japońskie obywatelstwo było jednym z wymogów do pracy jako gejsza.
"Ona nigdy w pełni nie przestrzegała naszych reguł", powiedziała jedna z gejsz.
Dlaczego więc zareagowano dopiero tak późno? Fiona tłumaczy, że decyzja o "spacyfikowaniu" jej pojawiła się dopiero wtedy, gdy zgłosiła się do stowarzyszenia z prośbą o udzielenie jej pozwolenia na otworzenie własnego salonu. Najwyraźniej gejsze bały się konkurencji, mogły też się obawiać, że Fiona zdradzi ich sekrety "białym".
Graham odeszła, aby działać niezależnie (wbrew regulaminom Stowarzyszenia Gejszy w Asakusie), chociaż nadal pracowała jako gejsza w tym rejonie, otwierając sklep z kimonami w Asakusie w tym samym roku.
W 2013 roku Graham prowadziła niezależną okiya w Yanace w Tokyo z czterema praktykantkami.
Do 2021 roku Graham miała stałe miejsce zamieszkania w Japonii i prowadziła okiya w dzielnicy Fukagawa w Tokyo z trzema praktykantkami. Graham pozwalała turystom przychodzić i oglądać lekcje młodych gejsz. Była aktywna w swej pasji do samej śmierci.
- Ibu 舞 to w rzeczywistości Eve pochodząca z Ukrainy, która zainteresowała się byciem gejszą w 2000 roku, po rocznej wizycie w Japonii w celu nauki tradycyjnego tańca, a po 7 latach wróciła, aby zostać gejszą.
Blondwłosa Ibu zadebiutowała jako członkini Ichikoma okiya w Anjō w prefekturze Aichi 5 października 2010 roku. Zgłoszono, że przeszła na emeryturę w 2016 roku.
- Juri — to z pochodzenia Peruwianka Maria, urodzona w 1995 roku, która zadebiutowała w kurorcie Yugawara w prefekturze Kanagawa [Nie jestem pewna, czy nadal pracuje, czy jest już na emeryturze]
Wiele o niej nie wiadomo. Jej specjallością jest "udawany taniec" - szczerze: nie mam pojęcia jak on wygląda. ;/ Kilkujęzyczna m.in.: angielski, hiszpański (płynnie), włoski, portugalski (komunikatywnie) i japoński (podstawowe ??).
- Fukutarō — Isabella Onou, pochodząca z Rumuni zadebiutowała w dzielnicy Izu-Nagaoka w prefekturze Shizuoka w 2011 roku. Dziś już emerytowana ze względów zdrowotnych.
(druga od prawej)
Marzeniem Isabelli o byciu częścią świata gejsz zrodziło się w czasach, gdy mieszkała w Rumunii za czasów Nicolae Ceausescu.
W 1999 roku odwiedziła Japonię i zakochała się w tym kraju i jego mieszkańcach. Cztery lata później przeprowadziła się tam i pracowała w restauracji należącej do przyjaciela. Tam zauważyła ją Miyamoto, który pomyślała, że będzie z niej dobra gejsza.
„Fukutaro emanuje poczuciem wyrafinowania, o którym wielu Japończyków zdaje się zapominać. Niektórzy mówią, że jest bardziej Japonką niż wielu z nas. Jest osobą stoicką” – mówiła o niej Miyamoto, dodając, że słyszała, że Rumunka jest jedyną obcokrajowcem oficjalnie akredytowanym. jak gejsza.
Niestety, próby przyjścia na świat Isabeli spowodowały również poważne problemy z jej stopami. Ponieważ spędzała wiele godzin w niewygodnej pozycji, wielokrotnie dochodziło do pękania jego naczyń krwionośnych. Lekarz zalecił jej rzucenie zawodu, jeśli chciała uratować nogi. Jednak Rumunka stwierdziła, że nie zrezygnuje z bycia gejszą, nawet jeśli czuła ból.
Parła więc do przodu.
Isabella Onou spełniła swoje marzenie - została gejszą pomimo cierpień i została przyjęta do społeczności po zaproszeniu przez Kumi Miyamoto do dołączenia do okiya Izu-Nagaoka prowadzonej przez matkę Miyamoto. Miyamoto nauczyła ją istotnych rzeczy, które musiała wiedzieć, aby zostać zaakceptowaną, w wyniku czego zmieniła sposób myślenia, rozmowy i chodzenia. W kwietniu 2011 przeprowadzono oficjalny test sprawdzający jej wiedzę i umiejętności, które pomyślnie przeszła stając się pełnoprawną gejszą i otrzymując swoje sceniczne imię.
- Rinka (Zhang Xue) — Chinka zadebiutowała w Shimodzie w prefekturze Shizuoka we wrześniu 2011 roku. [nie jestem pewna, czy nadal pracuje, czy jest na emeryturze]
Urodzona w Shenyang w północno-wschodnich Chinach, dorastała jako Zhang Xue, zanim przeprowadziła się do Japonii w wieku 14 lat, jako jedna z niewielu obcokrajowców, którzy próbowali dołączyć do grona gejsz.
Rinka zapragnęła zająć swoje miejsce w szeregach starożytnego, ale zanikającego zawodu japońskich artystek, znanych ze swojej urody, umiejętności w tradycyjnych sztukach i dowcipnych konwersacji.
„Kiedy po raz pierwszy przyjechałam do Japonii, miałam sąsiadkę, która była gejszą. Codziennie grała na shamisenie (japońskim instrumencie strunowym) i nosiła tradycyjne japońskie kimono” — powiedziała Rinka w portowym mieście Shimoda. „Było naprawdę ładne, więc ja również chciałam założyć kimono”.
Przez lata podejmowała się kilku prac dorywczych, zanim w końcu skorzystała ze specjalnego rocznego dotowanego programu szkoleniowego oferowanego przez Shimoda. W Shimoda pozostało tylko siedem gejsz, w tym Rinka i chociaż gejsze z Shimoda nie mają sławy swoich sióstr z Kyoto, ich szkolenie nie jest mniej rygorystyczne. Rinka trenuje pięć dni w tygodniu w tradycyjnych formach śpiewu, tańca i muzyki, a także w innych sztukach.
Shimoda ma nadzieję, że płacąc za szkolenie gejsz takich jak Rinka, jej przemysł turystyczny otrzyma zastrzyk gotówki. Otrzymuje 100 000 jenów (1300 USD) miesięcznie jako dotację na wydatki, program, który zakończył się we wrześniu. Pomimo tych wysiłków interesy pozostają marne. Kenban Kanoya, którym zarządza Rinka i inne gejsze, ma tylko jednego lub dwóch klientów miesięcznie, a opłaty zaczynają się od 19 000 jenów. Nawet w szczytowym okresie świątecznym pod koniec roku, Kanoya otrzymuje mniej niż 10 telefonów miesięcznie.
Kanoya, była gejsza, która prowadzi kenban, powiedziała, że jest pod wrażeniem determinacji Rinki, pomimo braku perspektyw. „Praktyka sztuki gejszy wykorzystuje wiele terminów z tradycyjnego teatru kabuki, który jest trudny do zrozumienia nawet dla japońskich dziewcząt” — powiedziała. „Myślę, że Rinka musiała stawić czoła jeszcze większym wyzwaniom”.
Sama Rinka ma jeszcze wiele lat praktyki przed sobą. Jej ostatecznym celem jest zabranie swoich umiejętności gejszy z powrotem do Chin.
„Teraz muszę ciężko ćwiczyć, aby w przyszłości móc zrealizować swoje marzenie o otwarciu dobrego japońskiego zajazdu w Chinach, aby pomóc Chińczykom lepiej zrozumieć japońską tradycję” — powiedziała a także - „Chcę spróbować rzeczy, których nigdy wcześniej nie próbowałam. Jestem na to wystarczająco młoda”.
- Mutsuki (Yixin) — kolejna Chinka, która zadebiutowała w dzielnicy Shinagawa w Tokyo. Podobno pracuję, ale brak jakichkolwiek informacji na jej temat.
- Ichigiku (Liza Dalby) - amerykańska antropolog, znawczyni kultury japońskiej, pisarka. Zadebiutowała w 1976 roku w dzielnicy Pontocho w Kyoto, jako jedyna dopuszczona gejsza poza tym hanamachi.
Urodziła się w 1950 roku. Pierwszy raz przybyła do Japonii jako licealistka, dzięki wymianie studenckiej. W trakcie tego pobytu nauczyła się grać na shamisenie. Zasłynęła jako pierwsza zachodnia kobieta, która przeszła szkolenie na gejszę i nią została.
W 1975 roku ponownie wróciła do Japonii, aby poszerzać swoją wiedzę na temat społeczności gejsz Tokyo i Kyoto w ramach bada terenowych z antropologii. W Kito zbierała materiały do pracy doktoranckiej, gdyż w tym czasie studiowała na Uniwersytecie Stanforda. Jedna z zaprzyjaźnionych matek domów gejsz z dzielnicy Pontocho zaproponowała, że skoro pragnie pogłębić wiedzę o gejszach, powinna poznać ich prawdziwe życie, a co za tym idzie - przejść szkolenie i rozpocząć normalną pracę w zawodzie. Liza oczywiście przyjęła ofertę. Mieszkała przez ponad rok w Japonii studiując świat gejsz, ich kulturę i zwyczaje.
Ze względu na swój wiek Dalby nie mogła zadebiutować jako maiko. Większość gejsz w yioto zaczyna jako maiko w wieku 15 lat. Miała wtedy 25 lat, jednak okasan zgodziła się, na debiut jako pełnoprawna gejsza. Liza posiadała już doświadczenie w shamisenie, dlatego też, pozwolono jej zostać gejszą.
Liza studiowała i prowadziła badania terenowe w społeczności gejsz w Kyoto w Pontocho, o czym pisała w swojej rozprawie doktorskiej, opublikowanej jako książka Geisha, a później na podstawie której powstał film telewizyjny „American Geisha” z 1986 roku.
Występowała w pełnym kostiumie, była związana z ustaloną okiya i przydzielono jej „starszą siostrę” (Ichiume); jednak ze względu na akademicki charakter pobytu nie przeszła rytuałów formalnego debiutu jako gejsza. Podczas specjalnej ceremonii stała się gejszą imieniem Ichigiku.
Chociaż Dalby biegle mówiła po japońsku i potrafiła grać na shamisenie, występowała na przyjęciach i bankietach gejsz, w nieoficjalnej roli. W związku z tym nie otrzymywała wynagrodzenia za swoje występy, chociaż goście i różne „matki” gejsz w społeczności nierzadko dawały jej napiwek za ten czas. Chociaż doświadczenie Dalby w towarzystwie gejsz miało charakter akademicki, Dalby nawiązała silne przyjaźnie i relacje z gejszami zarówno w Kyoto, jak i w Tokyo i zaczęła być postrzegana jako utalentowana w umiejętnościach wymaganych, aby zostać gejszą.
Podczas swej ostatniej wizyty [w Yamabuki okiya w Yoshichō w Tokyo] okasan poczuła, że musi coś powiedzieć. „Kiedy się poznaliśmy, Kikuko (takie było jej pierwsze japońskie imię], byłaś taka pilna — wszystkie te poważne pytania, na które musieliśmy próbować odpowiedzieć. Naprawdę bardzo się zmieniłaś... Powiedziałbym, że twoje szkolenie w Pontochō poszło bardzo dobrze. Jaką stratą byłoby teraz wracać do swojego kraju, kiedy mogłabyś być tak wspaniałą gejszą!”
- Kimicho (Sydney Stephens) — Amerykanka zadebiutowała w okiya Yoshinoya w dzielnicy Oimachi w Shinagawa w Tokyo w sierpniu 2015 r. Przeszła na emeryturę w 2017 r. z powodów osobistych.
Pochodzi z hrabstwa w stanie Missouri w USA. Kiedy była bardzo młoda gdy, w szkole natknęła się na książkę poświęconą teatrowi kabuki. W książce widniało zdjęcie maiko co zrobiło na niej ogromne wrażenie. Studiowała świat gejsz w książkach, filmach, dokumentach na wszystkie możliwe sposoby. Jej zainteresowanie utrzymywało się - w wieku 20 lat, przez rok, postanowiła się uczyć języka japońskiego. W tym czasie otrzymała możliwość studiowania za granicą w Nagasaki przez kolejny rok i była to jej pierwsza podróż do Japonii. Wykorzystała ten czas najlepiej jak się dało, biorąc udział w różnych zajęciach, aby bardziej zaangażować się w sztukę japońską.
Któregoś dnia jednak jeden z nauczycieli zabrał ją na wycieczkę, gdzie poznała gejsze w Nagasaki. Na początku chciała je tylko zobaczyć i docenić ich tradycję; ale gdy zobaczyła je po raz pierwszy na własne oczy, pomyślała... „Już zaszłam tak daleko, jestem w tym samym pokoju z tymi kobietami, które ucieleśniają moje marzenie. Może powinnam spróbować!”
Trudny czas zostania gejszą...
Było jej ciężko. Proces ten przebiega u każdego inaczej, ale u niej wszystko zaczęło się od nauczycielki, która miała kontakty z ludźmi w hanamachi w Nagasaki. Dzięki niej mogła obserwować i przyglądać się gejszom pracującym w tym dystrykcie. Kiedy nadszedł odpowiedni moment, zapytała gejszę, czy pozwoliłaby jej trenować z nimi.
Jednak główną barierą był japoński, który nie był jeszcze wtedy zbyt dobry, a starsze gejsze nie były jeszcze pewne czy da rade. Więc ostatecznie ją odrzuciły — przez co poczuła się bardzo zniechęcona, ale nauczyciel tańca i przyjaciele w Nagasaki wierzyli w nią i powiedzieli, żeby próbował dalej.
Skontaktowała się z różnymi okiya w całej Japonii i otrzymała jeszcze kilka odrzuceń, ale ostatecznie skontaktowała się z okasan, u której zaczeła terminować.
Okasan Kimicho jest niesamowitą kobietą o wielkim sercu i powiedziała jej, że jeśli zrobi, co w jej mocy i będzie się uczyć z pasją, nie będzie miało to wielkiego znaczenia, czy jestem Japonką, czy nie. Więc przeprowadziła się do Tokyo, żeby zacząć się u niej uczyć. Było tak wiele rzeczy do nauczenia się! Musiała zmienić sposób, w jaki używa się mowy ciała, sposób chodzenia, ideę sempai i kouhai w kulturze japońskiej i oczywiście sam język!
Wszyscy byli bardzo mili i wspierali ją chętnie udzielając praktycznych wskazłówek i porad. Niektórzy na początku nie byli pewni, jak zareagować na myśl, że obcokrajowiec jest zainteresowany studiowaniem kultury gejsz, ale rozumiała to, ponieważ nie jest to jeszcze powszechne! Większość Japończyków wydaje się bardzo szczęśliwa, gdy inni interesują się ich kulturą, więc dostała wiele pozytywnych opinii.
W kwietniu 2016 roku okasan Kimicho zdecydowała się na jej debiut. W 2017 przeszła na emeryturę, ale nie był to stracony czas.
- i mały Bonus.. W Polsce również można "spotkać" gejsze.
Zespół oparty na talencie, pasji i doświadczeniu jest podwaliną działalności firmy o charakterze artystyczno-koncertowej. Polskie gejsze są studentkami i absolwentkami krakowskich uczelni oraz szkół muzycznych. Grają na instrumentach smyczkowych w tym na shamisenie. Cała czwórka bywała w Japonii.
Haru
Elżbieta Bargieł jest właścicielka agencji.
Muzyk, pedagog, animator kultury. Koordynator projektów i „umysł kreatywny” przedsięwzięcia (makeup; kostiumy; scenografia).
Japonią „zachłysnęła” się podczas swoich czterech podróży do „Kraju Kwitnącej Wiśni”, (z kwartetem smyczkowym). Prawie półtoraroczna przygoda w „krainie po drugiej stronie lustra”, zaowocowała niezwykłą pasją. Dziś, prowadząc działalność związaną z propagowaniem kultury i sztuki „Nipponu”, chce pokazać jej piękno wszystkim tym, którzy jeszcze jej nie odkryli.
Natsu
Małgorzata Piekarczyk jako manager agencji jest „prawa rękaą” całego przedsięwzięcia. Muzyk Opery Krakowskiej od 1981 roku. Altowiolistka. W latach 80. również wokalistka zespołu „The Willows” wykonującego muzykę negro spirituals, gospel, jazz. Liczne koncerty, tournee zagraniczne, oraz udział w wielu widowiskach scenicznych i plenerowych, stworzyły możliwość udzielenia fachowej pomocy w realizacji projektu.
Aki
Fuyu
Podczas występów są w pełni ucharakteryzowane jak gejsze wykonując na shamisenach i instrumentach tradycyjnych muzykę japońską, w tym również tańczą. Uświetniają wszelkie koncerty, sympozja, kongresy, promocje, festiwale i wydarzenia związane z kulturą orientalną.
Prócz działalności koncertowej, proponują również dodatkowe atrakcje, takie jak: prezentacje, prelekcje, pokazy, warsztaty, zabawy interaktywne związane z kulturą i sztuką Japonii (organizowane we współpracy), jak również możliwość przebrania i ucharakteryzowania się na gejszę oraz zrobienia pamiątkowej sesji zdjęciowej w biurowym atelier.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz