Mini słownik pojęć hinduskich

Wiem, że nie są to wszystkie pojęcia związane z życiem Hindusów, ale będą one uzupełniane wraz z rozwojem tematu. Dodatkowo niektóre pojęcia religijne przedstawione są także w dziale tybetańskim, gdyż oba kraje się ze sobą mniej lub więcej przenikają lub jedno czerpie pojęcie od drugiego i nie byłoby zbytnio też sensu je powielać. Dlatego jak coś to zapraszam też do działu o Tybecie.

• adharma - zło, nieporządek, niemoralność, nieprawość
• ahinsa - niezabijanie, wyrzeczenie się przemocy
• Ardżuna - bohater Bhagawadgity, jeden z 3 braci Pandawów 
• artha - bogactwo, sukces, jeden z 4 celów ludzkiego życia
• aśrama - etap życia w hinduskim cyklu życia, termin określa też leśną pustelnie lub miejsce odosobnienia
• atman - indywidualna jaźń lub dusza
• awatara - wcielenie boga w ludzka postać
• bali - niespokojny duch
• Bhagawadgita - Pieśń Pana, cześć Mahabharaty, w której Kryszna doradza Ardżunie, by wypełnił swój obowiązek bez względu na wyniki jego poczynań
• bhakti-marga - ścieżka pobożności, w której duchowe wyzwolenie (moksza) jest osiągane przez podporzadkowanie całej pracy i pragnień boga
• brahmacarin - uczeń, pierwszy z 4 etapów życia
• brahmaby - uzupełnienie Wed, opisy obrzędów ofiarowania
• brahman - bezosobowy absolut, dusza wszechświata obecna we wszystkich rzeczach
• bramini - najwyższa z 4 klas, klasa kapłanów
• darsana - doświadczenie widzenia bóstwa
• Dashara (święto) - trwające 10 dni - wrzesień lub październik, na cześć bogini Durga, wielkie posagi Rawany, wypełnione sztucznymi ogniami, oprowadzane po ulicach miast
• dewa - bóg, ogólna nazwa bogów używana w Wedach i późniejszych tekstach
• dewi - bogini, żeńska forma Dewy
• dharma - etyka, odpowiedzialność, prawo, moralny i kosmiczny porządek
• dhjana - inaczej medytacja
• Diwali - święto świateł, Nowy Rok, trwa 4 dni, powiązane z Rawą, Wisznu i Lakszmi, przede wszystkim znane jako święto kupców
• dźapa - powtarzanie boskich imion bogów, popularna medytacja dewocyjna
• dźniana-marga - droga poznania, charakteryzująca się nauką, medytacją i ascetyzmem, prowadząca do duchowego wyzwolenia 
• guru - przewodnik
• Holi (święto) - początek wiosny / luty lub marzec, wywodzi się z obrzędów płodności, pieśni, symbole falliczne, polewanie barwiona wodą i popiołem
• Jadzurweda - spisana proza, znaczenie formuł ofiarnych
• jogini - joga
• juga - epoka w dziejach świata
• kama - miłość, przyjemność, jedno z 4 celów ludzkiego życia
• karman - akt rytualny, praca, działanie, prawo karman odnosi się do tego, w jaki sposób czyny jednostki wpływają na przyszłe narodziny
• karma-marga - droga czynu, prowadząca do duchowego wyzwolenia
• kszatrija - klasa wojowników i władców
• linga - falliczny symbol Siwy
• Mahabharata - epos wojenny, opowiadający o wojnie pomiędzy rodem Pandawow i Kaurawow
• mantra - słowo lub recytowana formuła, często służy jako pomoc w recytacji
• moksza - uwolnienie lub wyzwolenie z niewiedzy i cyklu ponownych narodzin, często opisywane jako polaczenie się indywidualnej duszy z dusza świata
• pradakszima - obrzęd obchodzenia w koło (w prawo)
• pralaja - ocean rozpuszczenia, który następuje po zniszczeniu Wszechświata i poprzedza jego ponowne powstanie
• purany - święty zbiór legend i rytualnych praktyk, cykl długich tekstów wiersz., rozwiniecie mitologii tradycyjnej hinduizmu
• puruszarthy - 4 cele ludzkiego życia: dharma, artha, kama i moksza
• purusza - kosmiczny człowiek, z którego członków wg pewnych hinduskich mitów, powstał świąt
• Ramajana - wielki epos, który opowiada o pokonaniu demona Rawany przez Rame i ocaleniu jego zony, Sity 
• Rygweda - najstarsza święta księga hinduizmu, zawiera hymny i pieśni pochwalne, 900 r.p.n.e
• samatana dharma - odwieczny i boski porządek wszechświata 
• sansara - świat, kołowrót wcieleń w świecie
• sanskary - ceremonie, które znaczą rozpoczęcie różnych faz w życiu hindusa
• sannjasin - pustelnik, ten który wkroczył w 4 etap
• śakti - żeńska, boska energia personifikowana przez boginie
• Samaweda - powstała z wierszy, zapożyczone z Wed, przystosowana do odśpiewania podczas ofiarowania
• shantipati - modlitwa o pokój na świecie
• shidoor - proszek o intensywnej czerwieni, sypany na znak bycia kobieta zamężna
• saptapadi - obrzęd w świątyni
• sadhu - asceta
• swami - nauczyciel-asceta
• obrzed sindi - to początek kilkudniowych uroczystości zaślubin i znak, że kobieta wkracza w świat mężatek
• sangeet-posangeet - pokaz tradycyjnych tańców wykonywanych przez pannę młodą i jej druhny 
• śruti - odnosi się do świętych tekstów przekazywanych ustnie, tekstom śruti nadaje się boskie pochodzenie
• siudra- klasa pracowników fizycznych 
• santi - święty podróżujący droga uwielbienia boga lub mistyk
• smryti - pamiętanie, odnosi się do obdarzonych autorytetem religijnych tekstów, powszechnych w hinduskiej świadomości, ułożone przez ludzi, pod wpływem boskiej inspiracji
• swadharma - dharma jednostki, zdeterminowana jej wiekiem, klasa i płcią
• titha - bród lub przejście, termin używany w odniesieniu do miejsca o wyjątkowej świętości, gdzie świat boski i ludzki przenikają się nawzajem
• tuszi - mędrzec lub prorok
• upanajana - ceremonia, która wprowadza chłopca z trzech klas w okres studiowania Wed, przygotowując go do przyjęcia moralnych i rytualnych obowiązków dorosłego Hindusa
• upianiszady - powstała w 600 r.p.n.e, podstawa Wed, rola pomiędzy nauka a reinkarnacja, teksty mityczno-filozoficzne
• ceremonia vivah - złączenie dusz
• wajśja - klasa rolników i kupców
• wanaprasha - trzeci z czterech etapów ludzkiego życia w idealnym systemie Aśramy
• Weda - wiedza,
• wiwaha - ceremonia ślubna, która wprowadza parę w etap życia gospodarza domu.