20 gru 2023

Przegląd historyczny Kambodży

Skrócona historia Kambodży zaczyna się od...:

Pierwsze królestwa: Funan i Chenla
Najdawniejsze dzieje Kambodży jako państwa sięgają I w. n.e. i Królestwa Funan, a następnie Królestwa Chenla od VI w. n. e. – oba królestwa należały do kręgu kultury indyjskiej, co jest powszechne dla początków wielu państw Azji Południowo-Wschodniej. Z okresu Funan nie zachowało się zbyt wiele pamiątek, co najwyżej fundamenty murowanych budowli, ale wiemy, że sięgało ono mniej więcej od Delty Mekongu (dzisiejszy Wietnam) aż po granice dzisiejszej Mjanmy i do przesmyku Kra (dzisiejsza Tajlandia). Z okresu Chenla mamy już zachowane zabytkowe budowle, m. In. Sambor Prei Kuk – w ówczesnej stolicy, noszącej nazwę Isanapura (dzisiejsza prowincja Kampong Thom).

Angkor
Angkor to nazwa zarówno najsłynniejszego kompleksu miejsko-świątynnego na świecie, jak również państwa Khmerów oraz pewnej epoki w dziejach Kambodży (od IX do XV w.). Zjawiskowe budowle, mieszczące się w okolicach Siem Reap, powstały właśnie w tym okresie. Najsłynniejsza ze świątyń w kompleksie – Angkor Wat, datowana jest na XII w., co u nas w Polsce odpowiada mniej więcej czasom panowania Bolesława Krzywoustego.

Imperium Angkoru, będące kontynuacją Funanu i Chenli, to silne i zjednoczone państwo Khmerów, które za Dżajawarmana VII (1181-1210) zajmowało nie tylko obszar dzisiejszej Kambodży, ale także tereny należące do dzisiejszej Tajlandii, Wietnamu czy Mjanmy. Schyłek Imperium Khmerskiego przypada na XIII w.

Od kolonializmu do II wojny światowej
Pierwsi Europejczycy przybyli do Kambodży w XVI w. Przez kolejne wieki na terenie kraju ścierały się ze sobą roszczenia terytorialne Syjamu i Wietnamu. W 1884 r. Kambodża stała się kolonią francuską. II wojna światowa to dla państwa Khmerów okres okupacji: najpierw japońskiej (1941-1945), potem tajlandzkiej (1945-1946).

Niepodległa Kambodża
I wojna indochińska (1946–1954) uważana jest za okres budzenia się świadomości narodowej Khmerów. Już w 1949 r. Kambodża ogłosiła niepodległość w ramach Unii Francuskiej, a w 1953 r. uzyskała suwerenność, zaś wojska francuskie wycofały się z jej terenów. Po kilku latach zgrabnie prowadzonej polityki zagranicznej i utrzymywania poprawnych stosunków ze Stanami Zjednoczonymi, Chinami i ZSRR, w czasie wojny wietnamskiej władze Kambodży skierowały się bardziej ku siłom komunistycznym, tracąc tym samym wsparcie Amerykanów. W 1970 r. miał miejsce zamach stanu i sprzyjający komunistom władca (Norodom Sihanouk) został obalony przez generała Lon Nola, władzę przejęli konserwatyści, a nazwę państwa zmieniono na Republikę Khmerów.
Flaga Kambodży obowiązująca w latach 1948-1970 i od 1993 r. do dziś

Czerwoni Khmerzy
Docieramy do najbardziej bolesnego etapu dziejów Kambodży, jakim był reżim Czerwonych Khmerów, którzy przejęli władzę w państwie w 1975 roku. Ta komunistyczna frakcja istniała w Kambodży już od lat 50., ich działania nie wykraczały jednak poza wzniecanie buntów chłopskich, które ówczesnej władzy udawało się skutecznie tłumić.

Po zdobyciu władzy i przejęciu stolicy, Czerwoni Khmerzy pod przewodnictwem Pol Pota, rozpoczęli krwawą i niszczycielską realizację swojej idei, stworzenia państwa chłopskiego na zgliszczach dotychczasowej cywilizacji. Odtąd nazwa państwa brzmiała: Demokratyczna Kampucza. Ponieważ żadne działania przeciwko nowo powstałemu porządkowi nie były tolerowane, rządy te poniosły za sobą ponad milion ofiar śmiertelnych.

Jeśli chcielibyście dowiedzieć się więcej na temat reżimu Czerwonych Khmerów, pomyślcie o wizycie w Muzeum Ludobójstwa Tuol Sleng w Phnom Penh oraz na tzw. "polach śmierci", np. Choeung Ek ze słynną stupą wypełnioną czaszkami ofiar (ok. 17 km od stolicy) – są to bolesne i bardzo znamienne pamiątki tamtego okresu.

Państwo Kambodża
W 1978 r. powstał Zjednoczony Front Ocalenia Narodowego Kampuczy, który przy wsparciu Wietnamu przejął władzę w 1979 r. Od 1989 r. zaczęła obowiązywać nazwa: Państwo Kambodża. W 1993 r. władcą ponownie został Sihanouk, a następnie w 2004 r. – jego syn i obecny król Kambodży – Norodom Sihamoni.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz