Quy Nhơn - perła Wietnamu

Miasto Quy Nhơn to nadmorska miejscowość znajdująca się w prowincji Bình Định w środkowym Wietnamie. Bình Định jest często nazywane „wietnamskimi Malediwami” i można śmiało powiedzieć, że dużo jest prawdy w tym stwierdzeniu. Bình Định ma linie brzegową o długości 134 km z licznymi piaszczystymi, ukrytymi i przepięknymi plażami oraz wyspami z jeszcze bardziej malowniczymi plażami i turkusową wodą. Ponadto wioski położone pośród pól ryżowych, których krajobraz wtapia się w góry położone na horyzoncie, stare wieże chamów, świeże owoce morza i co najważniejsze – niesamowicie przyjaźni ludzie.

Bình Định i Quy Nhơn: ogólne informacje

Prowincja Bình Định to jedno z trzech najważniejszych centrów handlowych i turystycznych w centralno-południowych prowincjach Wietnamu, zaraz po Đà Nẵng i Nha Trang.

Bình Định zamieszkuje niecałe 2,5 mln mieszkańców. Główną grupą etniczną zamieszkującą prowincje są Wietnamczycy Kinh. W związku z bliskości do płaskowyżu centralnego możemy znaleźć przedstawicieli kilku grup etnicznych. Gminy An Lão, Vĩnh Thạnh i Vân Canh w większości są zamieszkałe przez ludność Bahnar (lub Ba Na). Lud Ba Na zamieszkuje także prowincję Phú Yên oraz Gia Lai i Kon Tum, które wchodzą w skład Płaskowyżu Centralnego. Gminę An Lão zamieszkują przedstawicieli grupy H're, a gminę Vân Canh lud Cham.

Bình Định zyskuje co raz bardziej na popularności wśród turystów. Poza turystyką ludzie żyją z rolnictwa (ryż, orzeszki ziemne oraz nerkowce, kokosy, trzcina cukrowa), hodowli trzody chlewnej, rybołówstwa, przemysłu drzewnego oraz związanego z nim produkcją mebli. Bình Định zaczyna być „meblową” stolicą Wietnamu. Ponadto znajdują się tutaj nieduże złoża ilmenitu, grafitu i złota.

Stolica prowincji, miasto Quy Nhơn ma dość krótką historię i zostało założone pod koniec XVIII wieku. Historia tego miejsca mocno wiąże się z byłym Królestwem Champa oraz portem morskim Thị Nại, który był pierwszym oraz najważniejszym portem Czamów. Port największe znaczenie miał od XI do XV wieku, kiedy był regionalnym centrum handlowym oraz odgrywał ważną rolę na szlaku handlowym między Chinami a Azją Południowo-Wschodnią oraz Azją Południowo-Zachodnią.

Z Bình Định pochodzi jedna z największych postaci w historii Wietnamu - cesarz Quang Trung, znany również jako Nguyễn Huệ. Był on władcą Wietnamu z Dynastii Tây Sơn w latach 1788 – 1792 oraz jest uznawany za jednego z najwybitniejszych dowódców wojskowych w historii kraju. Nguyễn Huệ wraz z dwoma braćmi zorganizował słynne powstanie Tây Sơn, które było skierowane przeciwko rodom Trịnh i Nguyễn. Nazwa Tây Sơn pochodzi od nazwy małej wioski, a obecnie jednej z gmin w prowincji Bình Định, gdzie urodzili się bracia. Bình Định jest także domem lokalnej sztuki walki zwanej Võ thuật Bình Định.

Sposób podróżowania.

Do Quy Nhơn dostaniemy z dużą łatwością z każdej części Wietnamu. Lot samolotem z Hà Nội czy Sajgonu na lotnisko Phù Cát trwa około godziny. Do wyboru mamy kilka linii lotniczych (stan przed pandemią). Nieduże lotnisko zostało niedawno zmodernizowane i jest zlokalizowane około 30 km od miasta. Jeśli przystanek w Quy Nhơn wypadnie nam po drodze z północy na południe lub na odwrót, to bez problemu dostaniemy się na miejsce pociągiem czy autobusem z Đà Nẵng, Hội An, Nha Trang, Đà Lạt, Pleiku, Gia Lai… czy nawet z Sajgonu. Trasa kolejowa Đà Nẵng – Quy Nhơn jest uznawana za jedną z najładniejszych w Wietnamie. Warto mieć na uwadze, że w Quy Nhơn znajdują się 2 stacje kolejowe i jeśli będziemy podróżować pociągiem, to na chwilę obecną większość pociągów zatrzymuje się na stacji Diêu Trì, a nie Quy Nhơn.

Quy Nhơn - pory roku

Generalnie można stwierdzić, że Bình Định posiada 2 pory: suchą i deszczową. Chociaż pogodę w tej części kraju można podzielić na dobrze nam znane 4 pory roku: wiosnę, lato, jesień i zimę.

Najlepszą porą na plażowanie oraz zwiedzanie Bình Định jest okres od marca do września. W tym czasie panuje tak zwana pora sucha, ale trzeba mieć na uwadze, że w tej części kraju planuje klimat tropikalny, więc deszcz lub dni pochmurne mogą się zdarzyć nawet w porze suchej. Okres od marca do maja wydaje się dość dobry na wypoczynek, ponieważ słońce nie świeci jeszcze tak mocno, a ponadto nie jest to okres wakacyjny lokalnych turystów. Od czerwca do końca sierpnia pogoda będzie najpewniejsza na odpoczynek. W tych miesiącach można się także spodziewać natłoku lokalnych turystów oraz wyższych cen. Od września do końca lutego trwa pora deszczowa. Dodatkowo w wyższych partiach prowincji często zdarzają się powodzie oraz osunięcia ziemi. W miejscowościach przybrzeżnych możemy trafić na sztorm.

Podsumowując: w Bình Định występują 4 pory roku: wiosna trwa od marca do maja; lato od czerwca do sierpnia; jesień od września do listopada; a zima od grudnia do lutego. Najbardziej deszczowe miesiące to: wrzesień, październik oraz listopad. Najchłodniejsze to styczeń i luty, a najcieplejsze - lipiec i sierpień.

Atrakcje

Quy Nhơn jest często określane jako „wietnamskie Malediwy” oraz miejsce w Wietnamie, gdzie znajdziemy jedne z najpiękniejszych plaż. Quy Nhơn wciąż nie jest tak popularnym kurortem jak Wyspa Phú Quốc, Mũi Né, Nha Trang czy plaże w Đà Nẵng lub Hội An. Quy Nhơn podobnie jak wyspa Côn Đảo przez to, że wciąż nie są oblegane przez turystów, czyni je znakomitymi miejscem do spędzenia kilku dni na plaży. W Bình Định do wyboru mamy samo miasto Quy Nhơn z licznymi hotelami o różnych standardach oraz resorty zlokalizowane poza miastem.

Plaże

W samym mieście znajduje się ładna miejska plaża o długości około 5 km ze złotym piaskiem, przyjemną do kąpieli wodą, barami oraz wieloma lokalnymi restauracjami i kawiarniami po drugiej stronie ulicy.

Na północ od Quy Nhơn znajduje się uważana za jedną z najpiękniejszych plaż w Bình Định – plaża Bãi tắm Kỳ Co. Wstęp jest płatny, ale malowniczo schowana pomiędzy dwoma klifami, z palmami oraz złocistym piaskiem i turkusową wodą czyni nią naprawdę rajskim zakątkiem.

Niedaleko Kỳ Co, znajduje się bardzo popularna plaża, szczególnie wśród wietnamskich turystów „zdjęciowych” – Bãi Eo Gió. Eo Gió jest położona pomiędzy dwoma długimi klifami, ale nie jest typowym miejscem do plażowania ze względu na skalisty brzeg. Eo Gió oferuje interesujące widoki na skaliste nabrzeże oraz daje możliwość przejścia się kładką wybudowaną wzdłuż niewysokiego klifu.

Plaża Bãi tắm Trung Lương jest kolejnym wartym odwiedzenia miejscem. Plaża znajduje się koło wioski Trung Lương oraz w cieniu wielkiego posągu Buddy w pobliskiej pagodzie. Jest to piaszczysta plaża z turkusową i spokojną wodą oraz lokalnymi „restauracjami” czynnymi wieczorami. Warto udać do wspomnianej pobliskiej pagody i wejść na szczyt góry, skąd na okolicę spogląda Budda.

Plaża Bãi Xép jest położona na południe od Quy Nhơn przy niedużej wiosce rybackiej, gdzie znajduje się kilka lokalnych knajpek, niedrogie hotele oraz nieduże resorty. Sama plaża jest dość ciekawa ze złotym piaskiem, turkusową i spokojna wodą, bliskość do Quy Nhơn oraz knajpki na plaży, w których wieczorami lokalni rybacy oferują świeże owoce morza czyni Bãi Xép znakomitym miejscem na odpoczynek.

Jadąc dalej na południe warto zajrzeć na plaże Bãi Bàng czy Bãi Bàu. Plaże znajdują się w prowincji Phú Yên, ale wciąż w bliskiej odległości od Quy Nhơn. Niedaleko Quy Nhơn warte odwiedzenia są dwa miejsca. „Plaża Królowej” czyli Bãi tắm Hoàng Hậu, to ulubione miejsce odpoczynku żony ostatniego cesarza Wietnamu z Dynastii Nguyen - Cesarza Bảo Đại. Plaża też zwana „Egg Beach” ze względu na kształt kamieni, które tam znajdziemy. Ze względu na kamieniste wybrzeże, nie jest to dobre miejsce do pływania, ale za to pobliska kawiarnia oferuje ciekawy widok na Quy Nhơn. 

Druga plaża to Bãi biển Quy Hòa. Jest to ponad kilometrowa plaża ze złotym piaskiem, spokojną turkusową wodą z kilkoma kawiarniami oraz sosnowym pasem oddzielającym ją od pobliskiej wioski. W wiosce Quy Hòa znajduje się znany szpital dla trędowatych założony przez francuskiego księdza w 1927 roku.

Wyspy

Dla miłośników wysp polecane są dwie pobliskie wysepki. Pierwsza to Bãi tắm Hòn Khô czyli „Sucha” wyspa, która znajduje się około 16km od Quy Nhơn i wchodzi w skład archipelagu 32 wysepek położonych na morzu. Można się na nią dostać promem lub kutrem rybackim. Na miejscu znajduje się wioska rybacka Nhơn Hải w której mieszkańcy zajmują się rybołówstwem z pokolenia na pokolenie. Plaża nie jest zbyt długa, ale turkusowa woda, rafa koralowa i kładka wokół wyspy nadają urokowi tej małej wysepce.

Druga wyspa to Cù Lao Xanh czyli „zielona” wyspa która znajduje się 14 km od Quy Nhơn. Ze względu na przepiękną plażę z białym piaskiem, turkusową wodą i dziewicze krajobrazy jest nazywana „Perłą Morza Wschodniego”. Dodatkową atrakcją tego miejsca jest 119 metrowa latarnia morska, zbudowana przez francuzów.

Wieże Chamów

Królestwo Champa był to związek kilku powiązanych ze sobą mniejszych państw zamieszkałych przez lud Cham. Królestwo istniało między II a XVII wiekiem m.in. na terenach dzisiejszego środkowego i południowego Wietnamu. Bình Định jest domem dla wielu bezcennych zabytków dziedzictwa kulturowego Królestwa Champa. W bliższej lub dalszej okolicy Quy Nhơn znajdziemy kilka historycznych miejsc z niezwykłymi wieżami. Wydaje się, iż wszystkie wieże są podobne do siebie, ale w rzeczywistości one wszystkie są różne.

Tháp Bình Lâm znajduje się w wiosce Bình Lâm położonej niecałe 22 km od Quy Nhơn. Wieżę wyróżnia jej niezwykłe położenie w stosunku do innych zabytków - jako jedyna jest położona w delcie zamiast na wzgórzu. Wieża ma 20 metrów wysokości i ciekawie wtapia się w okolicę.

Tháp Cánh Tiên znajduje się w powiecie Nhơn Hậu w gmienie An Nhơn. Wieża została zbudowana w XII wieku i przez miejscowych nazywana jest „Wieżę Skrzydeł Dobrych Duchów” lub „Wieżą Anielskich Skrzydeł”. Cechą, którą wyróżnia wieżę Cánh Tiên z stosunku do innych wież, jest to, że wewnętrzna część ścian jest wyłożona płytkami z piaskowca z rzeźbionymi wzorami. Wieża ponadto ma 4 kondygnacje zamiast 3. Każdy z poziomów ma cztery ozdobne narożniki, które są wyłożone małymi nakładającymi się na siebie kaflami. Miejscowym przypomina to skrzydła ptaka/niebiańskiej istoty, stąd ciekawa nazwa.

Tháp Bánh Ít to zespół 4 wież zbudowanych w XI i XII wieku na szczycie wzgórza leżącego między dwoma odnogami rzeki Kon. Pomimo, że Bánh Ít stanowią jeden kompleks, to każda z wież została zbudowana w innym stylu i w innym czasie. Ze wzgórza, na którym znajdują się wieże, rozciąga się ładny widok na okolicę. Nazwa wież pochodzi od lokalnego smakołyka - ciastka Bánh Ít. Według miejscowych, budowle są podobne do lepkiego ciasta ryżowego.

Tháp Đôi czyli bliźniacze wieże znajdują się Quy Nhơn. Zostały zbudowane pod koniec XII wieku i wyróżnia unikalna architektura - mają kwadratową podstawę oraz szczyt w kształcie piramidy. Ponadto na górnej części wież znajdują się posągi ptaków Garuda, stąd nawiązanie do hinduskiego stylu budowli sakralnych.

Tháp Dương Long to zespół 3 wież z XII wieku. Ze względu na swój wygląd nazywa je się wieżami z kości słoniowej. Środkowa wieża mierzy 42 m wysokości, a dwie boczne mają po 38 m wysokości. Środkowa jest także najwyższą w Wietnamie. Wieże są zbudowane tradycyjnie z cegły, ale naroża wykończone są rzeźbionych kamieni. Dương Long, ze względu na swój wygląd oraz zdobienia uważa się za najładniejsze w całym kraju.

Gmina Tây Sơn w Bình Định jest znana jako miejsce urodzenia 3 braci, którzy byli odpowiedzialni za powstanie chłopskie Tây Sơn. W wyniku powstania, bracia utworzyli swoją dynastię, która rządziła Wietnamem przez 24 lata (1778-1802). Jednym z braci był Quang Trung, znany również jako Nguyen Hue. Był on drugim władcom dynastii Tây Sơn, ale przede wszystkim jednym z największych przywódców wojskowych w całej historii Wietnamu. W gminie Tây Sơn znajduje się muzeum Quang Trung oraz Świątynia Braci Tây Sơn. Podobno obecna świątynia została zbudowana w miejscu, gdzie stał dom rodzinny braci.

Ciekawym miejscem do zwiedzenia są ruiny Pałacu Cesarskiego, który znajduje się w powiecie Nhơn Hậu w gminie An Nhơn, około 27 km od Quy Nhơn. Pałac Cesarski został zbudowana za czasów panowania dynastii Tây Sơn w 1776 roku na miejscu dawnej Cytadeli Thành Đồ bàn. Od 1776 do 1793, pałac był siedzibą powstańców Tây Sơn, a następnie stolicą dynastii. Budowla składała się z trzech części: części zewnętrznej, pałacu wewnętrznego oraz pałacu cesarskiego. Pałac wewnętrzny służył również jako Cytadela. Wewnątrz znajdował się właściwy Pałac Cesarski, do którego dostęp mieli członkowie rodziny cesarskiej oraz nieliczna służba.

Non la

W okolicy Quy Nhơn znajduje się kilka interesujących wiosek rzemieślniczych. Wioski te produkują swoje wyroby od wielu pokoleń, a wyroby są znane i cenione w całym Wietnamie, a nawet za granicą. Wioska Làng nghề đúc đồng Bằng Châu jest znana z wyrobów odlewanych z brązu. Wioska Làng dệt thổ cẩm Hà Ri jest zamieszkała przez mniejszość etniczną B’Nar. Dziewczęta oraz kobiety z wioski są znane ze swych wyrobów z juty, szczególnie kolorowych i ładnie przyozdobionych ubrań. Obecnie w wiosce można znaleźć także inne produkty: portfele, torebki, obrusy czy szale. Wioska Làng tiện gỗ mỹ nghệ Nhơn Hậu jest sławna ze swych drewnianych produktów, które są wysyłane m.in. do Chin, Japonii czy na Tajwan. Wioska Làng nón ngựa Phú Gia słynie z produkcji kapeluszy stożkowych – czyli jednego z symboli Wietnamu. W Phú Gia ponad 400 rodzin zajmuje się produkcją słynnych kapeluszy, a ich kapelusze są sprzedawane w całym kraju. W prowincji znajdziemy także inne wioski, specjalizujące się w wyrabianiu rzeczy z metalu, turzycy, włókien kokosowych oraz wioskę zajmującą się wyrobem produktów ceramicznych. Jednakże najsłynniejszą wioską w Bình Định jest wieś Làng nghề truyền thống Rượu Bàu Đá, która jest malowniczo położona pośród pól ryżowych. Wioska słynie z produkcji bardzo dobrego jakościowego i smacznego samogonu ryżowego. Wyjątkowości nadaje mu woda z pobliskiego strumienia, która jest wykorzystywana przy produkcji, a swoje ujście ma w pobliskich górach. Wódka Bàu Đá jest uznawana za jeden z najlepszych regionalnych alkoholi w Wietnamie. Ponadto można ją kupić w pięknie rzeźbionych porcelanowych naczyniach (tykwach).

Wyżywienie

Jako że Quy Nhơn to miasto położone nad morzem to do wyboru mamy mnóstwo świeżych owoców morza, po wietnamsku zwanych Hải sản. Oprócz dobrze znanych wszystkim krewetek, krabów, kalmarów, warto jest m.in. spróbować jednego ze specjałów regionu, a mianowicie Nhum biển, czyli jeżowca, który możemy zjeść W formie surowej albo grillowanej. Warto wspomnieć, że morze w tej części Wietnamu jest uznawane za najczystsze.

Bánh hỏi cháo lòng

Można powiedzieć, że są to 3 oddzielne dania połączone w jedno. Banh hoi to rodzaj makaronu ryżowego, cháo to rodzaj owsianki ryżowej, a lòng to gotowane wieprzowe podroby. Bánh hỏi to dość oryginalny w wyglądzie makaron ryżowy wykonany z cienkich nitek makaronu ryżowego utkanych w prostokątne wiązki. 

W mieście An Nhơn jest znany mały rodzinny zakład produkujący ten rodzaj makaronu, który swoich klientów ma nawet w Sajgonie. Cháo to zwykły kleik ryżowy, a cháo lòng to bulion gotowany na kościach wieprzowych z ryżem oraz podrobami wieprzowymi, takimi jak: wątroba, nerki, śledziona, jelita oraz serca. Danie jest zawsze podawane na ciepło, z pokrojonymi podrobami, makaronem Bánh hỏi podawanym osobno. Do miski z zupą dodaje się świeże chili, kiełki fasoli, limonkę, świeże warzywa oraz sos rybny. Częstym dodatkiem do cháo lòng jest gotowana galaretka z krwi.

Nem lụi nướng

Nem lụi nướng to grillowane mięso, zazwyczaj w formie szaszłyków, które zawija się w papier ryżowy z dodatkiem warzyw (sałaty, ogórków, kwiatów bananowca…) oraz różnego rodzaju ziół. Czasami jako dodatek można spotkać cienko pokrojone plastry ananasa, które dają słodki smak oraz owocu karamboli lub niedojrzałe mango, które dadzą przyjemny kwaskawy smak. Tak zwiniętą sajgonkę macza się w przeróżnych sosach, zazwyczaj przyrządzonych na bazie orzeszków ziemnych lub/oraz sosu rybnego.

Bánh bèo

Bánh bèo to popularne danie w wielu miejscach w Wietnamie. Jest to rodzaj gotowanych w malutkich miseczkach ceramicznych kluski ryżowe podawane z krewetkami, szczypiorkiem i prażonymi orzeszkami. Kluski można jeść same maczając w odpowiednio doprawionym sosie rybnym lub zrobić z nich rodzaj świeżych sajgonek, gdzie zamiast papieru ryżowego, do zwijania użyjemy sałaty. Co wyróżnia Bánh bèo z Quy Nhơn, to to, że oryginalnie powinny być podawane z krewetkami tygrysimi.

Bun sua quy nhon

Kolejne danie w formie zupy, które jest specjalnością Quy Nhơn. Danie jest bardzo podobne do bun cha ca, z tym, że w tym przypadku w misce z wywarem i kotlecikami rybnymi znajdziemy meduzę, szalotkę oraz prażone orzeszki ziemne. Danie najlepiej jest jeść z kwaśnym mango oraz ziołami, które dopełnią smaku temu daniu.

Bánh Mì Lagu quy nhon

Danie jest podobne do bò kho czyli gulaszu wołowego, popularnego na południu kraju. Bánh Mì Lagu może występować w wersji z mięsem wołowym lub wieprzowiną. Wywar jest gotowany na bazie mięsa z dodatkiem marchwi, ziemniaków, cebuli, czosnku, pomidorów, szalotki i kolendry. W zależności od miejsca, do gotowania można użyć także słodkich ziemniaków czy nasion lotosu. Następnie dodaje się przecier pomidorowy, sól, pieprz, cukier. Danie podaje się z wietnamską bagietką.

Banh xeo tom nhay

Banh xeo to wietnamskie naleśniki. W przeciwieństwie do naszych naleśników z serem i śmietaną, tutejszych nie podaje się na słodko. Ciasto robi się z mąki ryżowej, mleczka kokosowego, wody oraz kurkumy, która daje żółtawy kolor naleśnikom. Nadzienie, jak i wielkość naleśnika, w zależności od części kraju, będzie się różnić. Naleśniki z Quy Nhơn są smażone na małych żeliwnych półmiskach na żywym ogniu z krewetkami i kiełkami fasoli. Naleśniki zawija się w sałatę z dodatkiem warzyw oraz ziół i macza w sosie rybnym z dodatkiem limonki, czosnku, cukru oraz chili.

Bún chả cá

Bún chả cá to odpowiednik naszej zupy rybnej. Jak w przypadku innych dań, to bun cha ca znajdziemy w różnych częściach Wietnamu, ale w różnych wersjach. Wywar na bun cha ca w Quy Nhơn jest gotowany na wywarze z ryb oraz ości, sosie rybnym i przyprawach. Tym co wyróżnia zupę rybną z tego regionu, to specjalnie przygotowywane kotleciki rybne z ryb morskich. Zupę podaje się z makaronem ryżowym bun, świeżymi warzywami oraz specjalną pastą chili.

Bánh ít lá gai

Bánh ít lá gai to rodzaj słodkiego deseru, który oryginalnie wywodzi się z Bình Định. Ciastka La gai (lá gai to liście szczmielu białego)) to deser wykonany z nadzienia z mąki z kleistego ryżu z dodatkiem liści lá gai, cukru i imbiru. Farsz jest zawijany w rodzaj ciasta wykonanego z gotowanego zielonego grochu, cukru, soli i wiórek kokosowych. Całość zawija się w liście bananowca.