14 gru 2022

Słów kilka o języku mongolskim

Tradycyjne pismo mongolskie
  • Mongolski jest językiem urzędowym Mongolii.
  • Wg. danych statystycznych używa go ok. 7 mln ludzi na całym świecie.
  • Mongolię zamieszkuje około 3 mln. Mongołów. Liczba ta jest tym bardziej zaskakująca, że w XIII i XVI wieku Mongołowie słyneli z licznych podbojów również na terenie Europy. A dodatkowo należy zaznaczyć, że jest to 19 pod względem wielkości kraj świata. Według Wikipedii na niespełna 2 osoby przypada 1 km². Dla porównania w Iranie, który ma podobną powierzchnię do Mongolii, na 1km² przypada ponad 44 osoby. Znacząca różnica, prawda?
  • Języka mongolskiego używają również mniejszości na terenach Rosji i Chin.
  • Posiada różne dialekty.
  • Jeśli chodzi o zapis, tutaj sytuacja jest troszkę 'niestabilna'. Mongołowie posiadali własne pismo. Jednak wraz z upływem lat zaczęto używać cyrylicy, która jest obecna do dziś. Jednak jak wiemy z historii, każde społeczeństwo chce się wyróżniać i Mongołowie 'odkopali swoje pismo'. Zaczęto nawet jego nauczanie w szkołach. Jednak cyrylica nad dominuje.
  • Pismo mongolskie powstało na początku XIII wieku na podstawie pisma ujgurskiego.
  • Język mongolski jest językiem ałtajskim, co za tym idzie aglutynacyjnym (ujmę to prościej: do trzonu podstawowego dodajemy końcówki nadające znaczenie. Językiem aglutynacyjnym jest również japoński, koreański, turecki)No i przyszedł czas na przydatne wyrażenia w języku mongolskim.

Poniżej przykładowe zwroty

Cześć!
Сайн уу(Sain uu) Сайн байна уу (sain bainuu)

Dzień dobry (rano)
Өглөөний мэнд (ugluunii mend)

Dzień dobry (po południu)
Өдрийн мэнд (udriin mend)

Dobry wieczór
Оройн мэнд (oroin mend)

Dobranoc
Сайхан амраарай (saikhan amraarai) Сайхан нойрсоорой (saikhan noirsooroi)

Do widzenia
Баяртай (bayartai)

Przepraszam
Өршөөгөөрэй ( orshoogoorei)

Przepraszam, że przeszkadzam.
Уучлаарай (Uuchlaarai)

Dziękuję
Баярлалаа (bayarlalaa)

Jak się nazywasz?
Таны нэр хэн бэ? (tanii ner kheng be?)

Nazywam się ...
Миний нэр ... (minii nir ...)

Skąd jesteś?
Та хаанаас ирсэн бэ (Ta haanaas irsen be?)

Pochodzę z...
Би ...ээс ирсэн (Bi ...ees/oss/aas/uus irsen)

Miło Cię poznać.
Тантай уулзсандаа баяртай байна (Tantai uulzsandaa bayartai baina)

Rozumiem.
Би ойлгой байна (Bi oilgoj baina)

Nie rozumiem.
Би ойлгохгүй байна (Bi oilgohgui bain)

Proszę mów wolniej.
Илүү удаан ярина уу (Iluu udaan yarina uu)

Czy możesz powtórzyć?
Дахин хэлж өгнө үү? (Dahin helj ugnu uu?)

Mówisz po mongolsku?
Та монгол хэл мэдэх үү?(Ta mongol hel medeh uu)
Чи монгол хэл мэдэх үү? (Chi mongol hel medeh uu)

Nie znam mongolskiego.
Би монгол хэл мэдэхгүй. Be Mongol hel medehgui.

Znam mongolski tylko trochę.
Тийм, би монгол хэл жаахан мэднэ (Tiim, bi mongol hel zhaahan medne)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz