Standardowy język mandaryński

Standardowy język mandaryński (nazywany często językiem mandaryńskim lub standardowym językiem chińskim) – oficjalny standard mówionego języka chińskiego, używany jako język urzędowy w Chińskiej Republice Ludowej, Republice Chińskiej, jeden z czterech oficjalnych języków Singapuru, a także jeden z sześciu oficjalnych języków Organizacji Narodów Zjednoczonych. Faktycznie jest tylko jednym z języków mandaryńskich. Oparty jest na dialekcie pekińskim, ale nie jest z nim tożsamy. 

W poszczególnych państwach język ten nosi różne nazwy: w ChRL jest nazywany putonghua (普通話; pǔtōnghuà; dosł. „mowa powszechna”), na Tajwanie – guoyu (國語; guóyǔ; dosł. „język państwowy”), w Singapurze – huayu (標準華語,biāozhǔn huáyǔ; dosł. „standardowy język chiński”).

Standardowy język mandaryński wykształcił się w cesarskich Chinach jako lingua franca biurokracji. Stąd też pochodzi określenie „mandaryński”, będące tłumaczeniem chińskiego terminu 官話 guānhuà – „mowa urzędników”, czyli mandarynów, jak dawniej nazywano na Zachodzie urzędników chińskich (we współczesnej chińszczyźnie guanhua oznacza jednak zbiorczo wszystkie języki mandaryńskie, a nie język standardowy). W naturalny sposób dialekt stolicy – od czasów dynastii Ming był nią Pekin – był traktowany jako wzór do naśladowania, jednak do języka standardowego nie przeniknęły niektóre jego szczególne cechy (np. intensywna rotyzacja).

Typologia

Klasyfikacja typologiczna standardowego języka mandaryńskiego jest problematyczna. Najczęściej zaliczany on jest do języków analitycznych (izolujących), ponieważ – podobnie jak w klasycznym języku chińskim o funkcji gramatycznej i składniowej danego wyrazu decyduje często jego pozycja w zdaniu oraz wyrazy pomocnicze, niemające samodzielnego znaczenia (tzw. partykuły strukturalne). Z drugiej strony współczesny standardowy język mandaryński posiada już też pewne cechy języka aglutynacyjnego, m.in. funkcjonują w nim przyrostki, mogące – na równi z pozycją w zdaniu i wspomnianymi „pustymi” leksykalnie wyrazami – decydować o funkcji wyrazu.

Podstawowe zwroty

你好 – Nǐ hǎo – Witaj

我叫 – Wǒ jiào [tu wstawić swoje imię] – Nazywam się [tu wstawić swoje imię]

我的名字是 – Wǒ de míngzì shì [tu wstawić swoje imię] – Mam na imię [tu wstawić swoje imię]

你叫什么名字 – Nǐ jiào shénme míngzi? – Jak się nazywasz?

谢谢 – Xièxie – Dziękuję.

很高兴认识你 – Hěn gāoxìng rènshí nǐ – Miło mi Cię poznać.

再见 – Zàijiàn – Do widzenia.