Moskiewska Państwowa Akademia Choreografii

Moskiewska Państwowa Akademia Choreografii (Московская государственная академия хореографии), znana również jako Akademia Baletu Bolszoj – jedna z najstarszych i najbardziej prestiżowych szkół baletu na świecie.  Została utworzona przez carycę Katarzynę II w 1763 jako jedna z najstarszych na świecie i pierwsza szkoła teatralna w Moskwie. Kształci uczniów od 9 do 18 roku życia jako szkoła ogólnokształcąca z internatem. Nauka tańca odbywa się metodą Agrippiny Waganowej.

Jej historia sięga 1773 roku, kiedy to Katarzyna Wielka wydała dekret nakazujący wprowadzenie pierwszych „lekcji tańca” do programu nauczania w Moskiewskim Domu Podrzutków, sponsorowanych przez samą cesarzową. Cesarzowa uważała, że ​​„doskonałość wychowania i opieki” to najpewniejszy sposób na wychowanie lepszych ludzi. Wielką zasługę za realizację pomysłu Katarzyny należy przypisać radcy tajnemu Iwanowi Iwanowiczowi Betskojowi, który był prezesem Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych i głównym kuratorem Moskiewskiego Domu Podrzutków. Aby szkolić sieroty w sztuce tańca, zaproszono do Moskwy najlepszych nauczycieli i instruktorów z Europy, gdzie taniec sceniczny od dawna stał się szanowaną sztuką. Filippo Beccari, włoski tancerz baletowy i baletmistrz, został pierwszym nauczycielem tańca w Domu Podrzutków. Dzień, w którym został zaangażowany do nauczania w Domu – 23 grudnia 1773 r. – jest datą założenia Moskiewskiej Szkoły Baletowej. 23 dnia (grudnia 1773 r.) za zgodą Głównego Kuratora Domu Podrzutków Jego Wysokości Ekscelencji Tajnego Radcy i Kawalera Iwana Iwanowicza Betskoja, Włoch Filippo Beccari, który wcześniej uczył w Wiedniu, został zaangażowany do nauczania w Moskiewskim Domu Podrzutków. Uczył on swoich uczniów „tańca teatralnego”. Ci z nich, „którzy okażą się przebiegli w tańczeniu figury z całą precyzją, pokażą się we wszystkich baletach pantomimicznych i zatańczą solo”. Beccari został postawiony na czele edukacji tanecznej 26 dziewcząt i 28 chłopców. W ciągu trzech lat miał wyszkolić i wychować solistów i corps-de-ballet dla Teatru Cesarskiego, tj. tancerzy zdolnych do przyjmowania określonych póz i tworzenia grup scenicznych. Uczył tańca scenicznego i salonowego. Wytrwali i pracowici uczniowie uczęszczali na jego zajęcia cztery razy w tygodniu: od 7 do 11 rano we wtorki, środy, piątki i soboty. W 1779 r. Foundling Home ukończyła pierwsza klasa wyszkolona w sztuce tańca. Chwalebne nazwiska uczniów przeszły do ​​historii rosyjskiej sztuki teatralnej. Od 1784 r. uczniowie Beccariego byli stale angażowani do tańca w Teatrze Bolszoj, zwanym wówczas „Pietrowskim”. 1784 r. był również rokiem, w którym Szkoła Baletowa ze wszystkimi swoimi wykładowcami i uczniami została oddana pod bezpośredni nadzór Teatru Pietrowskiego. W 1806 r. Szkoła została oddana pod nadzór Biura Teatrów Cesarskich, a nazwa została zmieniona na Moskiewską Szkołę Teatralną Cesarską. Zgodnie z „Regulaminem szkoły teatralnej” wprowadzonym w 1811 r. głównym celem szkoły było „doskonalenie rosyjskich spektakli teatralnych, baletów, wzmacnianie istniejących i, jeśli to możliwe, zakładanie nowych orkiestr, a także zastępowanie zagranicznych artystów absolwentami szkoły teatralnej”. Postanowienia regulaminu dotyczą kształcenia i edukacji przyszłych wykonawców w przedmiotach specjalnych i ogólnych. Początkowo klasy baletowe prowadzili mistrzowie francuscy i włoscy, ale od początku XIX wieku w szkole zaczęli uczyć Rosjanie, w tym A. Głuszkowski, wybitny tancerz, baletmistrz i nauczyciel, ulubiony uczeń i oddany naśladowca słynnego Karola Didelota. Wyznaczenie A. Głuszkowskiego na baletmistrza, głównego nauczyciela i kierownika szkoły teatralnej było wydarzeniem o ogromnym znaczeniu dla dalszego rozwoju i ewolucji baletu moskiewskiego. Uczniowie wychowani przez A. Głuszkowskiego i słynną francuską baletnicę i nauczycielkę tańca F. Hullin Sor – T. Iwanowa (Głuszkowska), D. Łopouchina, A. Woronina-Iwanowa, E. Sankowska, I. Łobanow – stali się klejnotami rosyjskiego baletu w latach 20. i 40. XIX wieku: w Teatrze Pietrowskim, a od 1825 roku w Wielkim Teatrze Pietrowskim, zbudowanym w miejsce starego teatru, który spłonął na popiół. Według A. Bakhroushina, znanego historyka baletu, „to były lata, w których rosyjski, a co za tym idzie, moskiewski balet zyskał swoją twórczą tożsamość – lata, w których balet moskiewski zapewnił sobie charakterystyczny oryginalny repertuar i nie musiał już polegać na zagranicznych teatrach baletowych, zapewnił sobie rosyjskich wykonawców, a co najważniejsze, narodową szkołę tańca”. Od dnia swojego powstania Szkoła Teatralna kształciła i kształciła artystów dramatycznych i operowych oraz muzyków orkiestrowych obok wykonawców baletu. Fuzja doprowadziła do wzajemnego wzbogacenia trzech sztuk, co było niezwykle cenne dla wszystkich studentów.

Koniec XIX wieku był czasem zasadniczych zmian w życiu Moskiewskiej Szkoły Teatralnej. Rok 1895 został naznaczony zatwierdzeniem pierwszego w historii „Programu nauczania profesjonalnych klas baletu” opracowanego przez W. Stepanowa, artystę Teatru Maryjskiego. Taki program był marzeniem A. Głuszkowskiego. Pod koniec lat 90. XIX wieku do kadry dołączyli W. Tichomirow, A. Gorski, W. Riabcew, W. Mosolowa, M. Mordkin i A. Walinin, którzy przez wiele lat uczyli w Szkole. Odnowiono warunki zatrudnienia I. Chlustina, M. Stanisławskiej, W. Gelcera i N. Domaszewa. Nauczycielem, który wniósł wielki wkład w edukację i wychowanie młodych artystów baletu, nauczycieli i baletmistrzów, był W. Tichomirow. Po ukończeniu klasy I. Ermolova w Moskiewskiej Szkole Teatralnej w 1981 r., V. Tikhomirov spędził trochę czasu w Sankt Petersburgu, ucząc się od C. Johanssona, M. Petipy, E. Cecchettiego i P. Gerdta. Wykorzystując doświadczenia zdobyte pod okiem wybitnych mistrzów, położył podwaliny pod własną metodę nauczania, która rozwinęła i udoskonaliła tradycje dwóch szkół baletowych: w Moskwie i Sankt Petersburgu. V. Tikhomirov uczył w Scholl przez 35 lat, wychowując kilka pokoleń wykonawców baletu moskiewskiego. Metoda Tikhomirova opiera się na koncepcjach, które później stały się częścią rosyjskiej metodologii klasycznego szkolenia tanecznego. W jednej ze swoich notatek Tikhomirov poruszył istotę rosyjskiej szkoły klasycznego tańca: „…odziedziczywszy bezcenne skarby sztuki tanecznej po swoich poprzednikach (tj. zagranicznych mistrzach baletu), rosyjska szkoła baletu stworzyła wiele rzeczy, które nigdy wcześniej nie istniały”.

W 1922 r. V. Tikhomirov zebrał listy „Wymagań”, które uczniowie Państwowej Szkoły Baletowej musieli spełnić, aby przejść z jednej klasy do drugiej, a także „Wymagań” dla absolwentów, którzy ubiegali się o stanowiska w zespole baletowym Bolszoj. Jest również autorem programów nauczania tańca klasycznego i edukacji muzycznej. Różnorodność przedmiotów w Szkole została również poszerzona o Historię Teatru Dramatycznego, Historię Baletu, Historię Sztuk Pięknych i Historię Kostiumów Scenicznych. W 1923 r. Szkoła powitała N. Tarasowa, znanego artystę baletowego, który poczynił znaczne wysiłki w zakresie ustanowienia naukowej metodologii nauczania tańca klasycznego.

W 1938 roku odbyła się szeroka dyskusja, której celem było udoskonalenie znormalizowanego programu nauczania i znormalizowanej metodologii nauczania tańca klasycznego. Żadna z nich nie była dostępna. Wyniki badań, które miały miejsce w tamtych latach, znalazły odzwierciedlenie w pierwszym podręczniku metodycznym poświęconym tańcowi klasycznemu – Classical Training Methodology. W latach wojny szkole udało się zachować potencjał zgromadzony w przeszłości i nieustannie się rozwijać. W 1944 roku odbyła się pierwsza Gala Dyplomowa po powrocie do Moskwy z ewakuacji. Wśród uczestniczek tej Gali była młoda Maja Plisiecka. Układając projekt ustawy o pokazie, N. Tarasow, dyrektor i kierownik kreatywny szkoły, napisał: „Cały pokaz musi być demonstracją metod nauczania studentów przez kadrę szkoły zgodnie z najlepszymi tradycjami rosyjskiego baletu klasycznego, dążąc jednocześnie do tworzenia na tej podstawie nowych zasobów artystycznych”. Po wojnie dyrektorem artystycznym szkoły był słynny choreograf Leonid M. Ławrowski. W 1948 roku w Szkole utworzono Wydział Tańca Wernakularnego i Charakterystycznego, a program nauczania obejmował naukę szeregu tańców ludowych mniejszości narodowych Rosji. W latach 50. uczniowie Moskiewskiej Szkoły Baletowej mieli okazję uczestniczyć w festiwalach artystycznych za granicą – w ramach Światowych Festiwali Młodzieży i Studentów w Pradze (1950) i Berlinie (1951). Panele sędziowskie na obu Festiwalach przyznały młodym wykonawcom z Moskwy pierwsze nagrody w nominacji do Tańca Klasycznego.

W 1960 roku Sofia Gołowkina, słynna baletnica, która właśnie zakończyła swoją zawodową karierę sceniczną, została dyrektorką Moskiewskiej Szkoły Baletowej. Po 27 latach powróciła do swojej macierzystej uczelni wzbogacona o bogate doświadczenie sceniczne. Głębokie zrozumienie nowych wymagań scenicznych, otwartość umysłu i zdolność patrzenia daleko i szeroko, niegasnący duch twórczy pioniera i eksperymentatora w połączeniu z fanatycznym oddaniem sztuce i rzemiosłu nauczania pomogły S. Gołowkinie otworzyć nową kartę w historii Szkoły. W 1964 roku opracowano nowy program nauczania, skracając okres nauki z dziewięciu do ośmiu lat. Szkoła rozpoczęła się w 1967 roku.

Od 2002 roku artystka Moskiewskiej Szkoły Baletowej, Artystka Ludowa Rosji, laureatka Nagrody Rządu Federacji Rosyjskiej, doktor (krytyka sztuki), profesor Marina K. Leonowa kieruje Moskiewską Państwową Akademią Choreografii (Akademią Baletu Bolszoj) jako jej rektor. Dyrektorem artystycznym Akademii jest Michaił L. Ławrowski, artysta Moskiewskiej Szkoły Baletowej Artystka Ludowa ZSRR, laureat Nagrody Lenina ZSRR i Nagrody Państwowej ZSRR. Wydział Choreografii działa pod kierownictwem Jurija N. Grigorowicza, Bohatera Pracy Socjalistycznej, Artystki Ludowej ZSRR, laureata Nagrody Lenina ZSRR i Nagrody Państwowej ZSRR. Moskiewska Państwowa Akademia Choreografii jest prestiżowym ośrodkiem edukacji tanecznej znanym za granicą jako Akademia Baletu Bolszoj. Akademia prowadzi szeroko zakrojoną działalność międzynarodową, ucząc utalentowanych młodych wykonawców z ponad 20 krajów. Jej absolwenci błyszczą w najbardziej znanych zespołach baletowych w Rosji i na świecie. Moskiewska szkoła baletowa wpłynęła na ewolucję baletu klasycznego w wielu krajach – USA, Japonii, Korei, Finlandii, Włoszech, Grecji, Bułgarii itp. Od 2007 roku Akademia i A.S.E. Global Bridges (USA) realizują wspólny projekt obejmujący letnie kursy mistrzowskie prowadzone przez członków wydziału BBA i jej studentów w Middlebury (Connecticut) i Nowym Jorku. Co roku Akademia organizuje kursy mistrzowskie i seminaria szkoleniowe w dyscyplinach choreograficznych dla studentów i nauczycieli ze szkół baletowych na całym świecie. Wysoki międzynarodowy status moskiewskiej szkoły baletowej potwierdzają również inne osiągnięcia, w tym dyplom i medal Premio Roma Jia Ruskajia w nominacji Grandi Accademie (Fundacja Narodowej Akademii Tańca, Włochy, 2011), dyplom za znaczące osiągnięcia kulturalne i wzmocnienie bułgarsko-rosyjskich więzi kulturalnych oraz statuetka Złotej Muzy wręczone przez liderów sztuki i kultury Bułgarii (2018), pieczęć Uniwersytetu Urbino Carlo Bo upamiętniająca „owocną działalność naukową i twórczą przyczyniającą się do rozszerzenia dialogu z Włochami, wspólnie z gminą Urbino, kolebką renesansowej harmonii” (2019), list uznania od Ministra Spraw Zagranicznych Japonii „za wzmocnienie wymiany kulturalnej między Japonią a Rosją poprzez sztukę baletu” (2020).