Wulkan Kelimutu i trzy kolorowe jeziora

Park Narodowy Kelimutu na wyspie Flores w Indonezji jest jedną z największych atrakcji turystycznych tego kraju ze względu na masyw wulkaniczny Kelimutu (1690 m n.p.m.), w którym znajdują się trzy różnokolorowe jeziora... zmieniające swoją barwę a dla mieszkańców wyspy Flores jest to miejsce pełne legend i duchowych wierzeń. W kulturze lokalnej jeziora te są uważane za siedzibę dusz zmarłych, co nadaje im mistyczny i sakralny charakter.

Kelimutu oznacza "wrzące jezioro", co zawdzięcza podwodnym fumarolom (ekshalacjom wulkanicznym). To również wydzielające się gazy i zachodzące na ich skutek w skałach i wodzie reakcje chemiczne prawdopodobnie sprawiają, że tutejsze jeziora mają różny kolor, chociaż znajdują się na tym samym szczycie.

Co więcej, geologowie głowią się, dlaczego jeziora Kelimutu zmieniają barwę w sposób zupełnie nieprzewidywalny: raz są błękitne, czasem zielone lub czarne, a kiedy indziej brązowe, białe lub czerwone. Woda w jeziorach zmienia kolor w zależności od pory roku.

Jezioro „Starych Ludzi” jest najczęściej błękitne, natomiast „Młodych mężczyzn i dziewcząt” oraz „Zaczarowane” zmieniają swoją barwę na zielony, pomarańczowy, brązowy, a nawet czerwony. Zmiana koloru jest wynikiem działania gazów wulkanicznych, które wytwarzają reakcje chemiczne. Jednak według mieszkańców wyspy, miejsce to należy omijać z daleka, ponieważ w jeziorach uwięzione są dusze zmarłych i dlatego woda przybiera taki kolor.

Legendy i opowieści lokalne związane z jeziorem

Jezioro Kelimutu od wieków było źródłem fascynacji i czci dla lokalnej społeczności, która wiąże z nim liczne legendy i wierzenia. W mitologii ludów zamieszkujących wyspę Flores, jeziora Kelimutu są miejscem, gdzie dusze zmarłych zbierają się po śmierci. Każde z trzech jezior ma swoje specyficzne przeznaczenie:

• Tiwu Ata Bupu (Jezioro Starych Ludzi): To jezioro jest miejscem spoczynku dusz starszych ludzi, którzy żyli godnie i w zgodzie z tradycjami.
• Tiwu Nuwa Muri Koo Fai (Jezioro Młodych Mężczyzn i Dziewcząt): To jezioro jest przeznaczone dla dusz młodych ludzi, którzy zmarli w młodym wieku.
• Tiwu Ata Polo (Jezioro Zaklętych): Jest to jezioro, gdzie trafiają dusze ludzi, którzy w swoim życiu popełnili złe uczynki.

Te mistyczne opowieści nadają jeziorom Kelimutu sakralny charakter, a lokalne plemiona często odwiedzają to miejsce, aby oddać hołd duchom przodków. Według legend, zmieniające się kolory jezior są wskaźnikiem nastrojów i interakcji dusz zmarłych, co dodaje miejscu dodatkowego wymiaru duchowego.

Historyczne znaczenie dla miejscowych plemion

Dla miejscowych plemion, jeziora Kelimutu zawsze miały ogromne znaczenie kulturowe i religijne. Od wieków, obszar ten był miejscem ceremonii i rytuałów mających na celu oddanie czci przodkom oraz zapewnienie sobie ich przychylności. Plemię Lio, zamieszkujące okolice Kelimutu, wierzy, że jeziora są bezpośrednim połączeniem z zaświatami i regularnie organizuje tam obrzędy ku czci duchów.

W przeszłości, przed nadejściem turystyki, jeziora były miejscem, do którego dostęp mieli tylko wybrani członkowie plemienia, a obrzędy odbywały się w ciszy i skupieniu. Obecnie, choć jeziora są bardziej dostępne dla odwiedzających, lokalne plemiona nadal kultywują swoje tradycje, organizując coroczne ceremonie i modlitwy.

Warto również wspomnieć, że jeziora Kelimutu stały się częścią historii Indonezji dzięki wysiłkom badaczy i odkrywców, którzy na przestrzeni lat dokumentowali zmiany koloru jezior oraz zgłębiali ich geologiczne tajemnice. Pierwsze wzmianki o jeziorach pojawiły się w zapisach holenderskich kolonizatorów w XIX wieku, co przyczyniło się do wzrostu zainteresowania tym miejscem zarówno wśród naukowców, jak i turystów.

Historia i mitologia związana z jeziorami Kelimutu stanowią integralną część tożsamości kulturowej regionu, a także przyczyniają się do jego wyjątkowej atmosfery, która przyciąga odwiedzających z całego świata.

Zmienność kolorów jezior i przyczyny

Jednym z najbardziej fascynujących aspektów jezior Kelimutu jest ich zmienność kolorów. Zmiany te są spowodowane różnymi czynnikami geochemicznymi, w tym obecnością minerałów, gazów wulkanicznych oraz reakcjami chemicznymi zachodzącymi w wodzie. Różnorodność tych elementów powoduje, że kolory jezior mogą zmieniać się z dnia na dzień.

Czynniki geochemiczne

• Minerały: Obecność różnych minerałów, takich jak siarka, żelazo czy miedź, wpływa na barwę wody. Różne kombinacje i stężenia tych minerałów mogą powodować zmiany kolorów od turkusu, przez zielony, aż po czerwony i brązowy.
• Gazy wulkaniczne: Emisje gazów, takich jak dwutlenek siarki czy wodór, mogą reagować z wodą, powodując zmiany w jej barwie. Te reakcje są często dynamiczne, co prowadzi do regularnych zmian kolorów jezior.
• Warunki atmosferyczne: Czynniki takie jak temperatura, opady deszczu i nasłonecznienie również wpływają na procesy chemiczne zachodzące w jeziorach, co dodatkowo przyczynia się do zmienności ich barw.

Jeziora Kelimutu, z ich unikalnymi i zmieniającymi się kolorami, stanowią jedno z najwspanialszych zjawisk przyrodniczych na świecie. Ta zmienność dodaje im niezwykłego uroku i sprawia, że każda wizyta w tym miejscu jest jedyna w swoim rodzaju.